Salesiaans Contact juli 2023

VOORWOORD

“Vergeving betekent dat je een ander de kans geeft een nieuw begin te maken.” Deze quote van Desmond Tutu vond ik een dezer dagen in mijn mailbox. Voor mij een meditatie waard. Vergeving  heeft niets van doen met donkere biechthokjes of met jezelf tot een mindere maken. Vergeven is een daad van bevrijding, van nieuwe kansen schenken. Het helpt jezelf en ook de mens naast je om los te komen van je verleden en om met open vizier de toekomst tegemoet te gaan.  Vergeven vindt zijn grond in een grootmoedige liefde. Ze is een geschenk waarmee je jezelf maar ook de ander verrijkt. De oorsprong van het woord ‘vergeven’ – zo las ik – is een Germaanse vertaling van het Latijnse ‘perdonare’ en dat betekent ‘jezelf volledig geven zonder voorbehoud’. Denk ook aan ons woordje ‘pardon’. Dat gaat veel verder en dieper dan een vluchtig ‘sorry’. Vergeven: we hebben het nodig; we mogen het aan anderen geven. Het is niet gemakkelijk, maar we mogen – heel Salesiaans – telkens proberen om kleine stapjes te zetten om  aan ‘een ander de kans te geven een nieuw begin te maken’. Of – zoals Franciscus van Sales zegt – ‘Wie zelf berouw nodig heeft, zal anderen gemakkelijker vergeving schenken’(DaSal 9, 186).

Bovenstaande zijn zomaar wat gedachten om mee te nemen. Wellicht vinden we in deze vakantietijd wat ruimte om ze te overwegen. Over ‘vakantie’ schrijft Kees Jongeneelen in deze aflevering van Salesiaans Contact. Met Franciscus van Sales als gids wijst hij op de noodzaak van rust en kalmte. Een ‘pas op de plaats maken kan een hele vooruitgang zijn’.

In deze aflevering vindt u ook een kort verslag van de hand van Marja Willink over een geweldige middag rond de jubilea van Henk van Galen, Kees Jongeneelen en ondergetekende: een dag om niet te vergeten en waarop we vitaminen hebben opgedaan om verder te kunnen gaan op de eens ingeslagen weg. Het heeft onze Salesiaanse Familieband zeker versterkt!

Rest mij om u allen een goede vakantietijd toe ten wensen: een tijd van nieuwe kansen, van vergeven wellicht, en zeker ook van rust en genieten.

 

VAKANTIE

De vakantie is een periode om even tot rust te komen in een vaak hectisch bestaan. Maar om zelf op vakantie te kunnen gaan komt heel wat kijken. Er moet zorg geregeld worden voor de tuin, de poes, de planten, de vissen en de cavia in huis. Kleren voor koud en warm weer moeten snel nog even gewassen en voor onderweg en de eerste ochtend moet het nodige eten en drinken mee. Ten slotte  moet alles nog in de koffers, fietstassen of auto – met of zonder caravan – gepakt worden.

Nog warm van alle gevlieg en gedraaf gaan we dan op weg, de volgende onrust tegemoet. Want na drie ,vier uur hebben de kinderen het wel gezien en moet er iets bedacht worden om hen bezig te houden. Eenmaal goed en wel over de grens richting het zuiden beginnen de files. Iedereen wordt wat kregelig. De een wil per se een raam open om verkoeling te krijgen en de ander zegt dat dat niet kan want dan werkt de airco niet goed.

Aangekomen op de plaats van bestemming moet er eerst gewacht worden voor de nodige inschrijvingen, controles en aanbetaling.
Dan moet er met man en macht gewerkt worden om het onderkomen in te richten: de caravan goed plaatsen, een tent opzetten. De mooiste plekjes zijn natuurlijk al bezet. Op de ene open plek is het nogal drassig, bij de andere loopt het terrein teveel af en een derde zit vol gaten en harde bulten van boomwortels. Als er dan tenslotte met de nodige compromissen een plek gekozen is, verloopt het plaatsen en opzetten ondanks alle oefeningen thuis toch niet helemaal gladjes.

En dan, als alles staat en we met zijn allen naar het campingrestaurant gaan voor een portie frites met een croquet, dan moet toch eindelijk de rust gaan aanbreken waarvoor we gekomen zijn. Hopelijk gebeurt dat ook, maar het is niet uitgesloten dat we de eerste nachten nog een tijd wakker liggen en ons afvragen hoe het onze oudste vergaat die nu voor het eerst zelf met vrienden op vakantie is. Of we denken aan onze eigen ouders op leeftijd, die het nu een tijdje zonder onze zorg en aanspraak moeten doen. Of we piekeren over het werk dat is blijven liggen tot ongenoegen van vele klanten.

Op deze manier valt het beslist niet mee om de rust, waarnaar we snakken en die we broodnodig hebben, te bereiken. We proberen ons eigenlijk boven de onrust uit te werken in de verwachting dat we dan als het ware in een soort vacuüm komen van rust en stilte. Maar dat valt tegen, want na iedere onrust duikt er wel weer een andere op. Er bestaat niet zoiets als een vacuüm van rust boven alle onrust uit. We moeten voor die rust in een andere richting kijken en een andere weg gaan. Franciscus van Sales wijst ons een weg:

”GA MET MEER KALMTE TE WERK”

Hij zegt: “ Onrust vloeit voort uit een ongeregeld verlangen bevrijd te worden van een last die je hindert of uit een even ongeregeld verlangen iets goeds te verwerven dat je niet bezit. Toch is het juist deze onrust die je hindert het kwaad kwijt te raken of het goede te bereiken.

Als jij je wilt bevrijden van de een of andere last die je hindert of als je graag iets goeds wilt bereiken, breng dan vooral eerst je hart tot kalmte en rust, matig je oordeel, beheers je wil. Doe dan rustig je best te bereiken wat je wilt.

Gebruik de aangegeven middelen rustig, het een na het ander. Ik zeg ‘rustig’ en ik bedoel daarmee niet zorgeloos of slordig, maar zonder haast, zonder opwinding, zonder onrust. Doe je het niet, dan bereik je niet wat je voor ogen hebt, integendeel je bederft het voor jezelf en het resultaat is nog grotere onrust. Daar koop je dus niets voor.

Denk niet dat kalmte en rust het sneller afwerken van je taak in de weg staan. Ze bevorderen juist een gelukkige afloop. Ga rustig aan tafel om te eten, kleed je in kalmte uit om te slapen en sta zonder gejaagdheid op. Zo zal je de baas worden over je  karakter en je geleidelijk matigen.

Haast je dus niet! Rust en zachtmoedigheid zijn zeer waardevol. Men gebruikt de tijd vruchtbaarder door met meer kalmte te werk te gaan. Zorg en ijver in het behartigen van onze zaken siert ons, maar dat is heel iets anders dan bezorgdheid, onrust en gejaagdheid.

Gewetensvolle zorgen storen de rust en de vrede van het hart niet, maar bezorgdheid, onrust en gejaagdheid doen dat wel.

Doe de dingen die je doen moet rustig en bedaard, zonder gejaagdheid. Haast je nooit bij het werk. Opgewonden haast vertroebelt je vermogen tot oordelen en verhindert juist dat je nauwkeurig en goed je taak volbrengt. Wie goed werkt, werkt vlug genoeg!

Het zijn nooit de werkelijk belangrijke zaken die ons onrustig maken maar juist de kleine beslommeringen, vooral als het er veel zijn.

Behandel de zaken zoals je ze toegestuurd krijgt in alle rust. Probeer ze rustig en ordelijk een voor een af te handelen. Doe nooit alles tegelijk of door elkaar, want dat is zo’n afmattende werkmethode, dat je overbelast raakt en overspannen. Waarvoor? Voor niets.

Kracht komt veel meer tot z’n recht als ze rustig is en voortkomt uit het verstand, zonder dat er enige hartstocht mee gemoeid is.

Je moet je naaste verdragen, maar allereerst jezelf. Heb geduld met je eigen onvolmaaktheid.

De gelegenheid om de gemoedsrust in praktijk te brengen heb je dagelijks. Een echt geduldig mens klaagt niet en wil ook niet beklaagd worden. Zoek rust in Gods bezorgdheid om je. Vertrouw erop dat Hij tot stand zal brengen wat voor jou het beste is op voorwaarde dat je alles verricht met een kalme inspanning. Ik zeg ‘kalm’, omdat geforceerde ijver ons gemoed en ons werk ruïneert. Dat is dan geen ijver maar overhaasting en onrust.”

Ik wens u een prettige en ontspannen vakantie toe, veel zon en warmte, maar vooral de warmte van een medemens waar niemand buiten kan en probeer de rust te vinden en te bewaren.

Als u gaat reizen en trekken, wens ik u een goede reis, maar vooral een behouden thuiskomst.

Kees Jongeneelen osfs

 

Vier het leven

Op 3 juli vierden Henk van Galen, Wim Holterman en Kees Jongeneelen hun priesterjubileum met de gesprekskringen rond Frans van Sales. Het was, in Eemnes, ongeveer het laatste feest in een serie van gedenkwaardige momenten waarop stil werd gestaan bij hun langdurige priesterleven. Het is gevierd en dat doet recht aan hun jarenlange inspanningen voor kerk en samenleving. Zichtbaar werd hoezeer zij geliefd zijn in hun omgeving. Dankbaarheid had de boventoon.

“Oblaten kregen van hun stichter, pater Brison, de opdracht om zich niet af te zonderen maar zich in brede zin te wijden aan de samenleving zoals die is, en zich toe te leggen op de rechtvaardigheid jegens verdrukten. Aan die opdracht heeft ieder van ons willen werken en dat mag gevierd worden” zei Henk van Galen. “Waag het er maar op en vertrouw dat het goed komt”, de gedachte waarmee Kees ooit aan zijn taak begon. En Wim benoemde dat hij niet 50 jaar priester is, maar 50 jaar bezig is om priester te worden. Een leven lang werken aan toewijding.

Dit waren enkele uitspraken van de jubilarissen in de viering die centraal stond bij het feest in Eemnes. Alle drie hadden zij een aandeel in de overweging en ze keken natuurlijk terug op de lange tijd dat zij priester waren en hoe het ooit begon.

De viering begon met een hartelijk welkomstwoord van Marus waarin hij de prachtige boeketten, samengesteld door Leo met de bloemen die de aanwezigen hadden meegebracht, in Salesiaanse zin presenteerde: veelzijdig en kleurig, zoals wij dat allemaal samen zijn.

Aan het eind van de viering sprak Wil Vos nog een bemoedigende tekst uit. Ze bedankte de jubilarissen en gaf ons allen nog enig optimisme mee voor de toekomst. Het mag dan zo zijn dat de gesprekskringen kleiner worden en het kerkbezoek afneemt, leven en groei laten zich niet zomaar door mensen reguleren en voorspellen. Daarvoor had zij een prachtige vergelijking: om diverse redenen had Wil haar aardbeiplanten gerooid, ze zag er geen heil meer in, maar ze kwamen op een andere plaats heel eigenzinnig gewoon weer op en een goede oogst maakte het mogelijk om de drie paters een potje heerlijke aardbeienjam mee te geven.

Na de viering kregen de mannen een mooie corsage opgespeld, ook door Leo gemaakt, en werd het glas geheven op gezondheid en toekomst.

We zongen met zijn allen een paar liedjes om de feestvreugde te verhogen en Marus vertelde ons nog over zijn droom om ooit de jubilarissen tot heiligen te verklaren. Hij adviseerde om nu al dingen van de paters te bewaren die ooit in de toekomst als relikwieën zouden kunnen worden gebruikt.

Met een gezellige barbecue werd de dag afgerond. Er bleven geen twaalf manden met brokken over, maar wel wat gebakken speklapjes die de oblaten in een yoghurtpotje mee naar huis namen. Daar hebben ze vast nog van gesmuld. Dat het weer niet helemaal meewerkte kon de pret niet bederven; de vertraagde start van het feest doordat alle mensen van beneden de rivieren in een langdurige file belandden was wel een beetje jammer, maar ook weer gauw vergeten.

Het jubileumcomité: Marus, Igna, Loes en Wil, en de cateringploeg van Eemnes hebben er een mooie dag van weten te maken. De opname van de viering en de foto’s van Jos geven de mensen die er jammer genoeg niet bij konden zijn, de kans om nog iets van de sfeer te beleven.

We kijken met genoegen terug op deze dag.

Marja Willink