Buiten lijkt het nog steeds herfst. Donkere regenwolken hangen boven ons hoofd. We zien uit naar weldadige warmte. Hopelijk kan dit nieuwe Salesiaanse Contact zijn als een paar zonnestralen, die bij u binnenkomen en uw hart verwarmen. Veel leesplezier!

OP EEN MOOIE PINKSTERDAG

Het ontroert me elk jaar opnieuw: de allereerste keer dat de roep van de koekoek weer klinkt vanuit het bos achter mijn huis in dit stille gebied van Eemnes. Dan laat ik al mijn bezigheden voor wat ze zijn en sta ademloos te luisteren. Zo ook vanavond. Ik ben hier opgegroeid met dat zo vertrouwde geluid, dat al sinds mijn kindertijd extra glans geeft aan de meimaand.  Meestal duurt het niet zo lang, een paar keer “Koekkoek” en dan is het weer voorbij. Maar dit keer is het anders. Minutenlang houdt de roep aan. En vergis ik me nu, of klinkt het ook anders? Het is niet het krachtige geluid van een vogel, die blij is met een nieuw broedseizoen.

Nee, het is, alsof er een diepe ondertoon van teleurstelling in zit. Teleurstelling, omdat zij maar een koekoek is, die haar ei in het nest van een andere vogel legt en het vervolgens ook nog eens door die ander uit laat broeden. Nou moet het toch niet gekker worden. Dit is wat een te stille omgeving dus met mij doet. Ik ga mijn eigen gevoelens projecteren op de dieren om mij heen. In dit geval dus mijn teleurstelling. Mijn diepe teleurstelling, daar ook een tweede poging om de van beide kanten zo gewenste woningruil met mijn dochter te realiseren, is gestrand. Ik wil zo graag terug naar het dorp en zij met haar gezin naar dit buitengebied. Maar ook de naar de richtlijnen van de welstandscommissie aangepaste bouwplannen voor de verbouw van mijn huidige woning, die te klein is voor haar gezin met drie kinderen, zijn weer afgewezen door onze lokale overheid. Alles borrelt en bruist in mij.

In dit soort gevallen is het Franciscus van Sales die mij via zijn “Inleiding tot het devote leven” veelal weer tot rust weet te brengen. Echter, aan “teleurstelling” heeft hij geen hoofdstuk gewijd, hetgeen eigenlijk wel opmerkelijk is, want ook hij heeft er tijdens zijn leven nogal eens mee te maken gehad. Hij schrijft wel over de valkuilen waarin je terecht kunt komen bij hevige teleurstelling: onrust, boosheid, droefheid en ongeduld. Ik sla zijn boekje er nog maar weer eens op na. Wederom raadt hij mij aan mijn hart tot rust te brengen, de zon niet onder te laten gaan over mijn boosheid, ervoor te waken in één van de slechte beken van de droefheid terecht te komen en zo geduldig mogelijk tegenwerking en moeilijkheden  te verdragen. Heb ik daartoe nog wel de moed? Goede moed, daar schrijft hij toch ook iets over? Ja, daar lees ik: “Houd vol, houd goede moed, wees flink”. En ook: “Wanneer onze wensen en besluiten eenmaal vaste vorm beginnen te krijgen, dan worden we sterk, dan krijgen we vleugels. Bid tot God, dat Hij je vleugels mag geven”.

Nou, ik heb ze momenteel niet. Vleugellam loop ik enkele dagen later in de vroege morgen van de Eerste Pinksterdag dan ook door het mij inmiddels zo vertrouwde prachtige Overijsselse natuurgebied “de vloeivelden”, gelegen achter een voormalige aardappelmeelfabriek. Wat hoop ik hier te vinden? Nieuwe moed? Nieuwe inspiratie?

Van het waaien van de Geest valt hier niets te bespeuren, geen enkel zuchtje wind. Na de keiharde muziek van “Kanaalrock” van gisteravond, waar het hele dorp de Krim van mee kon genieten, is er een diepe stilte over het hele gebied neergedaald. Een stilte, die door het gekwaak van de kikkers en het lied van de vele Rietzangers alleen maar dieper lijkt te worden. Libellen zweven om mij heen, een moeder eend leidt haar kroost behoedzaam door de sloot. Ik schrik van een hertje, dat plots mijn pad kruist. Een pad, waarop ontelbare slakken kruipen, zodat ik uiterst behoedzaam mijn voeten neer moet zetten om ze niet te pletten.

Ik beklim de uitkijktoren, die zich hoog boven het gebied verheft. Het is een van mijn favoriete plekjes, want daar hoog boven de wereld lukt het mij meestal om letterlijk boven mijn “aardse problemen” uit te stijgen, om ze voor even van afstand te bekijken. Ik neem de omgeving in mij op. Ik zie, hoe een waterig zonnetje door het wolkendek heen probeert te breken. En dan hoor ik ook hier de koekoek! Niet zoals thuis in Eemnes.  Nee, deze roep klinkt krachtig en vol overtuiging. Geen enkel spoor van teleurstelling! Ineens voel ik hoe een lichte bries mijn wangen beroert. Een vleugje energie, een vleugje inspiratie. Toch! Een stil gebed welt op in mijn hart.

Als ik na enige tijd weer beneden sta, voel ik mij een ander mens. Ik geef niet op! Er komt een dag, dat ik weer tussen de mensen zal wonen in de geborgenheid van het dorp. Het mag dan wat langer duren dan gehoopt, maar het komt goed! Als op vleugels gedragen wandel ik verder op deze mooie Pinksterdag. En ik weet, ik wandel niet alleen!

Wil Vos

Verborgen achter muren is het thema van de derde tentoonstelling in het jubileumjaar van museum Krona. In het artikel  Visioenen is al verhaald over de geschiedenis van het museum. De titel van deze tentoonstelling, Verborgen achter muren, intrigeerde mij zeer.

Wij hadden -zoals meer katholieke families- een tante zuster, die was ingetreden in een slotklooster en niet buiten de muren van het klooster kwam. Alles gebeurde binnen die muren. Er was wel een poortzuster die de deur opende, waarschijnlijk de enige zuster die direct contact had met de buitenwereld waarin wij gewone mensen leefden. We werden ontvangen in een bezoekkamer, en daar kwam bij hoge uitzondering tante zuster bij ons. Het geheel werd door ons kinderen als spannend ervaren. Het hoorde achteraf gezien bij die tijd. Maar wat zich verder binnen die muren bevond was voor ons een geheim.

Ook van de religieuze kunst die binnen de muren van het klooster aanwezig was, of in de kapel, kregen we weinig te zien. Nu vele kloosters en kloosterkapellen zijn gesloten en de religieuze kunst wordt bewaard bij bisdommen of in musea, kunnen we slechts af en toe het moois bewonderen  zoals hier in Krona, in speciale tentoonstellingen of vanuit de vaste collectie.

De muren omringen ook dit complex. Alleen staat nu de poort van de kruidentuin open om gasten binnen te laten die een kijkje willen nemen binnen de muren. Die hoge muren maken ook echt indruk op je. In de kruidentuin staat een kunstwerk gemaakt met behulp van motieven en ontwerpen die kinderen hebben aangeleverd, uitgevoerd door de kunstenaar in cortenstaal. De roestige kleur steekt prachtig af tegen het groen van de tuin, je wordt er naar toe getrokken om deze mooie samengestelde creatie te bekijken.

Wat ik ook heel knap vind van Krona , is hoe zij in hun tentoonstellingen proberen om de kinderen erbij te betrekken, zoals ook voor dat mooie kunstwerk in de tuin. Hiervoor worden scholen e.d. ingeschakeld, die onder begeleiding van een kunstdocent werkelijk prachtige objecten maken. En op die manier komen kinderen ook binnen de muren van het museum en nemen ze iets op van ons cultureel erfgoed.

Voorbeelden hiervan zijn de kroonjuwelen die ook prachtig passen bij de zusters Birgittinessen die in het kloostergedeelte van het gebouw wonen. De vlondertuinentoren, een prachtig voorbeeld van kruiden-en moes- en siertuinen, zo toepasbaar ook in de wereld van nu in Nederland in de weinige ruimte die er beschikbaar is, en een mooi voorbeeld van binnen de muren. Ruwe en gepolijste stenen, volgens mij gewoon omdat het zo fijn is om iets moois te maken en te laten zien.

Met eigen ogen zou je al die objecten moeten gaan bekijken. Helaas staat in het gidsje van de tentoonstelling niets over dit deel.
Uit de tentoonstelling zelf kies ik een paar beelden.

Als eerste iets van de kunstenares Nan Groot Antink,. In de gids staat :”Het museum maakt als enige in ons land deel uit van een deels bewoond abdijcomplex en heeft de beschikking over een kruidentuin, aangelegd naar middeleeuws voorbeeld. Deze verbinding tussen ’Kunst, Klooster en Kruidentuin’ ligt ten grondslag aan de opdracht aan Nan Groot Antink, om weefsels te maken met verfstoffen uit de tuin.” Het is het erekleed dat het beeld naar voren haalt. Het verbindt binnen en buiten het klooster. En het verbindt het oude beeld met het nieuwe weefsel.

De man van Smarten, gemaakt door Gijs Frieling in 1996 is voor mij ook een beeld van verbinding, niet van binnen en buiten het klooster, maar van de wereld om ons heen met ons. Op de afbeelding zie je Jezus als zwerver langs de Amsterdamse grachten. Het roept bij mij op, de bubbel waarin ikzelf leef, veilig, omsloten door de muren van ons huis, een veilige omgeving, mensen in je kring die er voor je zijn, op welke manier dan ook. Maar deze man, deze zwerver, hoe is dat voor hem? Hoe ervaart hij zijn bubbel? Vindt hij het goed zo? Zou hij het anders willen? En wij, hoe staan wij tegenover mensen buiten onze kring? Vragen waarop ik geen direct antwoord heb. Krona schrijft: ”De verbeeldingen van Jezus staan voor wat Museum Krona wil verbinden: oude en hedendaagse kunst, spiritualiteit en actualiteit.”

Ik kan alleen maar hopen dat we proberen, ieder op zijn of haar eigen plek en wijze, de verbindingen met de mensen aan te gaan. Dan verbindt oud zich met nieuw of jong, jong en nieuw zich met oud, dan verbindt binnen zich met buiten en buiten met binnen. Zo maken we kleine veilige plekjes binnen onze mogelijkheden, misschien wel kleine paradijsjes zoals de kinderen ze ook in deze tentoonstelling hebben gecreëerd.

 

 

 

 

 

 

Wies de Groot

 

De tentoonstelling in Krona is nog te bezoeken tot 22 september 2024.

Graag bieden wij u dit nieuwe Salesiaans Contact aan met daarin enkele aspecten van onze Salesiaanse Spiritualiteit.  We hopen dat het u aanspreekt en dat u het meeneemt in uw leven van alledag. Veel leesplezier.

 

FRANÇOIS DE SALES EN DE VREDE

Oorlog en vrede
Met grote regelmaat wordt ik overdag gekweld door een hels kabaal.
F-16’s en F-35’s knallen nauwelijks zichtbaar door de lucht. De vliegbasis Volkel is niet ver. Atoomwapens liggen in de buurt. Krantenberichten rapporteren dagelijks over de meest wrede en troosteloze oorlogen slechts een paar uur vliegen van hier. Wereldleiders worden afgeschilderd als roofdieren. Afgeschermd van de wereld en in immense zelfbescherming zijn ze op zoek naar hun prooi. Platgebombardeerde steden en dorpen vertellen over de waanzin van de oorlog, vooral over het lijden en de pijn van zoveel machteloze en onschuldige slachtoffers. Gebrek aan voedsel en hygiëne bedreigt de levens van talloze mensen, vooral van weerloze kinderen. Hun ogen weerspiegelen hun doodsangst, hun tranen spreken van hun schrijnend verdriet om hen die aan het front een zinloze dood tegemoet gaan.  De eerste slachtoffers van elke oorlog zijn het gezond verstand en de waarheid. Ik hoor mensen zeggen, dat ze niet meer naar het journaal durven kijken. Het zinloze lijden van mensen grijpt hen al te zeer aan. Begrijpelijk! Zelf blijf ik kijken. Ik wil mijn ogen niet sluiten voor de dood die mensen elkaar aandoen. Tegelijk voel ik een machteloze woede in me, een brandende opstandigheid. De wetenschap dat er op een slagveld nog nooit een oorlog is gewonnen is blijkbaar nog niet ingedaald bij de zogenaamde leiders van onze wereld. Oorlog: de grootste schande van onze beschaving! Vrede: de les uit de geschiedenis die zo verschrikkelijk gemakkelijk wordt vergeten.

 

François de Sales en de oorlog

François is geboren op 21 augustus 1567. Heel West Europa is in die dagen in rep en roer. Oorlogen volgen elkaar in rap tempo op. Philips II stuurt Alva met zijn leger door Frankrijk – ook via Annecy en Thorens – richting het calvinistische Noorden. De vader van François – een goede krijgsman en uitstekend diplomaat – kiest de kant van de katholieken. Ook in hun eigen omgeving zijn er telkens weer schermutselingen. De bevolking van Savoye is door dit oorlogsgekrakeel in armoede vervallen. Mannen die geronseld zijn om in dienst van de hertog te vechten blijven vaak achter op het slagveld. Daardoor moeten vrouwen en kinderen leven  in armoede. Voor François de Sales is de oorlog nooit ver. Als hij op 12-jarige leeftijd verhuist naar Parijs om daar te gaan studeren ziet  hij onderweg overal de gevolgen van de veelvuldige oorlogen. In Lyon ziet hij – zo schrijft E.J. Lajeunie – dat alleen de muren van de Fourvières-kathedraal nog overeind staan. In Bourges zag hij hoe de beeldenstorm zijn verwoestend werk had gedaan. Hij werd diep geraakt door de zinloze barbarij die elke oorlog is.

 

François de Sales als vredesstichter

Al lezend in de zeer uitgebreide en zeer goed gedocumenteerde levensbeschrijving van François door E.T. Lajeunie (Franz von Sales, Leben – Lehre – Werk, Eichstätt und Wien) heb ik nergens kunnen ontdekken, dat onze François op de barricaden gaat om oorlogen tot een einde te brengen en de vrede te herstellen. Hij sluit echter zijn ogen niet als hij conflicten tussen mensen en tussen groepen ontdekt.

 

Hij aarzelt niet om op te komen voor hen die te lijden hebben van zinloos geweld. Zo schrijft Lajeunie bijvoorbeeld (blz416):

Wat kon de bisschop doen om de mensen tegen een dergelijke onderdrukking te beschermen? Oorlogen, troepen, dure hofhouding en prinselijke decreten konden immers niet voorkomen worden: de wetten moeten gehoorzaamd worden, ook al zijn ze hard; maar telkens als hij kan, aarzelt hij geen moment om voor dit onderdrukte volk op te komen wanneer hun rechten geschonden worden en hun ellende hemel schreiend is. Zo bemiddelde hij in 1611 bij de hertog voor de inwoners van Sixt: “Een aardverschuiving in februari 1602 verwoestte een zeer groot deel van hun bezittingen en veranderde het toch al ellendige volk in echte armoedzaaiers”. De bisschop vroeg daarom dat de onfortuinlijke mensen van hun belastingdruk zouden worden ontheven naarmate de schade die ze hadden geleden.”

François en de vrede

Als jonge priester-missionaris in de Chablais ervaart François aan den lijve wat gevaar en geweld met een mens kunnen doen. Hij is er zijn leven vaak niet zeker. Toen hij preekte bij de Sint Hippolytuskerk in Thonon werd hem toegeroepen dat hij door de duivel bezeten was. Maar hij is er de mens niet naar om zulke scheldkanonnades met gelijke munt te betalen. Hij beschikt over een zachtmoedig en ontwapenend incasseringsvermogen. Gaandeweg zijn leven heeft hij zich een gelijkmoedigheid verworven waardoor hij niet van zijn stuk te brengen is. In een brief aan zijn grote vriend Antoine Favre  – geschreven te Les Allinges in 1595 – citeert hij de H. Augustinus: “We moeten altijd verlangen naar vrede en naar oorlog alleen als het echt niet anders kan”.
In zijn talloze preken en brieven heeft hij het vaak over vrede, maar dan met name over innerlijke vrede. Een mens kan alleen in vrede leven als hij vrede heeft in zichzelf. In zijn geestelijke begeleiding is leven in harmonie met zichzelf en de naaste, met God en de wereld. Zo houdt hij in een preek –gehouden in Annecy op 29 juni 1593 –zijn toehoorders voor: “Ik weet dat jullie allemaal naar de vrede verlangen. Daarom wil ik jullie met de koninklijke profeet zeggen: als jullie die willen bereiken, wend je dan tot God met petities en gebeden: ‘Vraag wat vrede zal brengen in Jeruzalem (Psalm 121:6). Heb Hem  lief met heel je hart, dien Hem trouw, vermijd zorgvuldig alles wat Hem kan beledigen. Op deze manier zul je vrede bereiken, want er staat: “Overvloedige vrede voor hen die de wet van God liefhebben en voor wie niets aanstoot geeft (Ps. 118:163)”. Dat wij ons die innerlijke vrede eigen mogen maken en alle strijd ontwapenen met het wapen van de liefde.

Wim Holterman osfs

 

Europese Conferentie

 Op maandag 8 januari zijn Wim Holterman en ik naar Overbach ( Jülich-Barmen, Duitsland) afgereisd om deel te nemen aan de Europese Conferentie. Onze generale overste Barry Strong wil dat wij als Europese entiteiten regelmatig samenkomen om onze werkzaamheden en ideeën uit te wisselen, elkaar te inspireren en te bemoedigen in een steeds ouder en kleiner wordende gemeenschap in Europa. Maandagavond hadden we een eerste bespreking samen met de vertegenwoordiging uit Frankrijk-Benin, Italië en de Duitssprekende provincie, die deze keer als gastheer fungeerde.

Na de Eucharistieviering en het ontbijt op dinsdagmorgen hebben we ons  onder de uitstekende leiding van onze gastheer Josef Költringer, provinciale overste, gebogen over vier vragen:

1. Als de Oblaten nu opnieuw gesticht zouden worden: wat zou dan hun opdracht en werk moeten zijn in deze wereld.
2. Pastoraat in Europa en West-Afrika in de 21e eeuw.

“Tekenen des tijds” in onze eenheden die schreeuwen om een Oblatenantwoord met ons charisma en onze zending. “Wat zijn de uitdagingen in onze verschillende landen en culturen.”

3. Samenwerking van de Europese – West-Afrikaanse gemeenschappen: wat werkt goed – wat heeft onze aandacht nodig – wat zou beter kunnen werken?
   4. Een internationale communiteit beginnen in Troyes, de stad waar onze Stichter Pater Louis Brisson in 1875 de start maakte met onze Congregatie.

Wanneer u dit leest zult u wellicht begrijpen dat er geen pasklare antwoorden gevonden zijn op al deze vragen. Wel was het een boeiende en goede uitwisseling met een grote openheid en soms ook emotie. Vooral ook de ontmoeting was weldadig en vriendschappelijk. Met een goed gevoel keerde iedereen woensdag huiswaarts, wel met de vraag wanneer en hoe komen we thuis vanwege boerenblokkades en  stakend treinpersoneel. Op ónze terugreis was er geen vuiltje aan de lucht, maar de twee Oblaten uit Wenen hebben er met de trein 15 uur over gedaan om thuis te komen.

Onze jubilaris pater Willem Spann

21 februari 2024 is het 65 jaar geleden dat Willem Spann samen met Kees Koning in de kapel van de paters van de H. Geest in Gemert door Mgr. W. Bekkers tot priester werd gewijd. Na zijn wijding kreeg hij de opdracht om klassieke talen te gaan studeren aan de universiteit van Nijmegen. Na zijn studie werd Willem leraar op het Mill-Hillcollege te Tilburg totdat hij op 1 augustus 1986 door Mgr. J. Terschure benoemd werd tot pastoor van de H. Geestparochie te Goirle. Van 1992 – 1996 was hij lid van het generale bestuur van onze Congregatie en voor 50% werkzaam in het pastoraat totdat hij in 2001 afscheid nam van Goirle en zijn intrek nam in het Generalaat van de Fraters in Tilburg.

Sinds september 2016 geniet Willem verzorging in Woonzorgcentrum Joannes Zwijsen te Tilburg. Willem viert dit jubileum driemaal. In Sint Oedenrode met zijn medebroeders, in Joannes Zwijsen met de Fraters en als klapstuk in de parochiekerk van Millingen aan de Rijn samen met zijn hele familie. We wensen Willem feestelijke vieringen en nog vele goede jaren in ons midden, gevuld met zijn humor en vitaliteit.

Wie Willem met dit jubileum wil feliciteren, zijn adres is:
R.P. W. Spann osfs,

Burg. Brokxlaan 1407
5041 RR TILBURG

e-mail:w.spann@outlook.com

Kees Jongeneelen osfs

 

 

 

FEEST VAN FRANCISCUS VAN SALES

 27 Januari 2024, een zonovergoten zaterdag. We vieren vandaag de verjaardag van onze Frans van Sales. Het is officieel de 24^ste maar zo als zo vaak, wordt dit bij ons in ‘t weekend gevierd. Gelukkig geen oponthoud onderweg. Iedereen blij gestemd ook omdat er eindelijk geen grijs wolkendek was, maar een mooie zonnige hemel. En ook om de Salesiaanse familie te ontmoeten! 10.30 Uur werden we hartelijk welkom geheten door de kringen  van Eemnes in de Schoter. Er werd ook een houten “boom” opgezet, gemaakt door Jack en Marus. Daarover straks meer.

Na de koffie met wat lekkers en gezellig even bijpraten, werd het altaar in orde gebracht en de stoelen verzet om samen te kunnen vieren. Kees ging ons voor. ‘n Prachtig verzorgd boekje voor de liederen en de teksten. Er werd, zoals gewoonlijk,  geweldig meegezongen!! Zo prachtig klinkt dat. In deze viering kwam speciaal naar voren: Voor IEDEREEN, je bent GOED zoals je bent! We weten het wel, maar of je het altijd zo voelt zijn twee verschillende dingen. Door herhaling leren we dat je voor God altijd goed bent zoals je bent! De Goddelijke liefde over volmaaktheid. Frans v Sales leert ons dat we streven naar volmaaktheid door het te DOEN.

De overweging

“Alles uit liefde en niet omdat het moet.”
Alles wat zonder liefde is, is zonder betekenis. Ook mooie pijlers: De liefde heeft twee armen:  de ene omvat God en de ander je naaste. Hij leert ons ook dat bidden ons kan helpen. Op Zijn tijd en Zijn manier en niet altijd zoals wij dat willen. Liefde van God doorgeven aan anderen in de wereld door hartelijkheid, zachtmoedigheid, barmhartigheid en geduld. En we kunnen daar elke dag opnieuw mee beginnen. Ieder mag dat op zijn/haar eigen manier doen: God liefhebben. Weten dat God altijd bij je is. Je bent GOED zoals je bent en Hij laat niemand uit Zijn genade vallen.

Daarna volgde de Eucharistie. Er waren liederen in ‘t boekje van Willem Spann. Natuurlijk werd de H. Mis afgesloten met het lied: Frans van  Sales is zijn naam. Het was een prachtige inspirerende viering. Dank daarvoor.

De Boom

We kregen allemaal drie blaadjes om antwoorden op vragen op te schrijven. Later werden die aan de boom gehangen. De Werkgroep Spiritualiteit had deze vragen gemaakt. Wat gaat er goed? Wat kan er verbeterd worden?  Nieuwe ideeën. De Werkgroep kan uit de antwoorden weer nieuwe inspiratie halen. Het stond wel heel gezellig zo’n boom met allemaal blaadjes door onszelf ingevuld. Toen de boom vol hing, was ‘t tijd voor het stamppottenbuffet. Heerlijke boerenkool,  zuurkool, hutspot met saus, balletjes, speklapjes, worst en spekkies. We lieten het ons geweldig smaken!! Heel gezellig samen de maaltijd gebruiken, echt een familiegevoel.

Ganzenbord

Na het eten werd er een spel gespeeld. Eerst werden we in groepjes verdeeld. Het was een vorm van ganzenbord over Frans van Sales. Diverse vragen en opdrachten moesten uitgevoerd worden. Gelukkig waren er experts aan tafel. Blijft altijd leuk en spannend een spel spelen! Natuurlijk ook met stemverheffing net zoals “thuis”. Zeker als er vragen beantwoord moesten worden. Ook lachen natuurlijk. Iedereen genoot er van. En je leerde weer wat over onze heilige Frans. Als prijs kregen we een kaarsje van Don Bosco en een lichtje van Frans van  Sales en Jeanne de Chantal.

Na het spel namen we afscheid van elkaar en gingen na een geslaagde dag voldaan weer naar huis. Hartelijk dank, Kringen van Eemnes,  voor de gastvrijheid. Dank je wel Werkgroep Spiritualiteit. Dank je wel, Kees, voor de mooie viering. Dank je wel, lieve familie, voor jullie hartelijkheid.

Diny Mouris-van Dam

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

VOORWOORD

“Vergeving betekent dat je een ander de kans geeft een nieuw begin te maken.” Deze quote van Desmond Tutu vond ik een dezer dagen in mijn mailbox. Voor mij een meditatie waard. Vergeving  heeft niets van doen met donkere biechthokjes of met jezelf tot een mindere maken. Vergeven is een daad van bevrijding, van nieuwe kansen schenken. Het helpt jezelf en ook de mens naast je om los te komen van je verleden en om met open vizier de toekomst tegemoet te gaan.  Vergeven vindt zijn grond in een grootmoedige liefde. Ze is een geschenk waarmee je jezelf maar ook de ander verrijkt. De oorsprong van het woord ‘vergeven’ – zo las ik – is een Germaanse vertaling van het Latijnse ‘perdonare’ en dat betekent ‘jezelf volledig geven zonder voorbehoud’. Denk ook aan ons woordje ‘pardon’. Dat gaat veel verder en dieper dan een vluchtig ‘sorry’. Vergeven: we hebben het nodig; we mogen het aan anderen geven. Het is niet gemakkelijk, maar we mogen – heel Salesiaans – telkens proberen om kleine stapjes te zetten om  aan ‘een ander de kans te geven een nieuw begin te maken’. Of – zoals Franciscus van Sales zegt – ‘Wie zelf berouw nodig heeft, zal anderen gemakkelijker vergeving schenken’(DaSal 9, 186).

Bovenstaande zijn zomaar wat gedachten om mee te nemen. Wellicht vinden we in deze vakantietijd wat ruimte om ze te overwegen. Over ‘vakantie’ schrijft Kees Jongeneelen in deze aflevering van Salesiaans Contact. Met Franciscus van Sales als gids wijst hij op de noodzaak van rust en kalmte. Een ‘pas op de plaats maken kan een hele vooruitgang zijn’.

In deze aflevering vindt u ook een kort verslag van de hand van Marja Willink over een geweldige middag rond de jubilea van Henk van Galen, Kees Jongeneelen en ondergetekende: een dag om niet te vergeten en waarop we vitaminen hebben opgedaan om verder te kunnen gaan op de eens ingeslagen weg. Het heeft onze Salesiaanse Familieband zeker versterkt!

Rest mij om u allen een goede vakantietijd toe ten wensen: een tijd van nieuwe kansen, van vergeven wellicht, en zeker ook van rust en genieten.

 

VAKANTIE

De vakantie is een periode om even tot rust te komen in een vaak hectisch bestaan. Maar om zelf op vakantie te kunnen gaan komt heel wat kijken. Er moet zorg geregeld worden voor de tuin, de poes, de planten, de vissen en de cavia in huis. Kleren voor koud en warm weer moeten snel nog even gewassen en voor onderweg en de eerste ochtend moet het nodige eten en drinken mee. Ten slotte  moet alles nog in de koffers, fietstassen of auto – met of zonder caravan – gepakt worden.

Nog warm van alle gevlieg en gedraaf gaan we dan op weg, de volgende onrust tegemoet. Want na drie ,vier uur hebben de kinderen het wel gezien en moet er iets bedacht worden om hen bezig te houden. Eenmaal goed en wel over de grens richting het zuiden beginnen de files. Iedereen wordt wat kregelig. De een wil per se een raam open om verkoeling te krijgen en de ander zegt dat dat niet kan want dan werkt de airco niet goed.

Aangekomen op de plaats van bestemming moet er eerst gewacht worden voor de nodige inschrijvingen, controles en aanbetaling.
Dan moet er met man en macht gewerkt worden om het onderkomen in te richten: de caravan goed plaatsen, een tent opzetten. De mooiste plekjes zijn natuurlijk al bezet. Op de ene open plek is het nogal drassig, bij de andere loopt het terrein teveel af en een derde zit vol gaten en harde bulten van boomwortels. Als er dan tenslotte met de nodige compromissen een plek gekozen is, verloopt het plaatsen en opzetten ondanks alle oefeningen thuis toch niet helemaal gladjes.

En dan, als alles staat en we met zijn allen naar het campingrestaurant gaan voor een portie frites met een croquet, dan moet toch eindelijk de rust gaan aanbreken waarvoor we gekomen zijn. Hopelijk gebeurt dat ook, maar het is niet uitgesloten dat we de eerste nachten nog een tijd wakker liggen en ons afvragen hoe het onze oudste vergaat die nu voor het eerst zelf met vrienden op vakantie is. Of we denken aan onze eigen ouders op leeftijd, die het nu een tijdje zonder onze zorg en aanspraak moeten doen. Of we piekeren over het werk dat is blijven liggen tot ongenoegen van vele klanten.

Op deze manier valt het beslist niet mee om de rust, waarnaar we snakken en die we broodnodig hebben, te bereiken. We proberen ons eigenlijk boven de onrust uit te werken in de verwachting dat we dan als het ware in een soort vacuüm komen van rust en stilte. Maar dat valt tegen, want na iedere onrust duikt er wel weer een andere op. Er bestaat niet zoiets als een vacuüm van rust boven alle onrust uit. We moeten voor die rust in een andere richting kijken en een andere weg gaan. Franciscus van Sales wijst ons een weg:

”GA MET MEER KALMTE TE WERK”

Hij zegt: “ Onrust vloeit voort uit een ongeregeld verlangen bevrijd te worden van een last die je hindert of uit een even ongeregeld verlangen iets goeds te verwerven dat je niet bezit. Toch is het juist deze onrust die je hindert het kwaad kwijt te raken of het goede te bereiken.

Als jij je wilt bevrijden van de een of andere last die je hindert of als je graag iets goeds wilt bereiken, breng dan vooral eerst je hart tot kalmte en rust, matig je oordeel, beheers je wil. Doe dan rustig je best te bereiken wat je wilt.

Gebruik de aangegeven middelen rustig, het een na het ander. Ik zeg ‘rustig’ en ik bedoel daarmee niet zorgeloos of slordig, maar zonder haast, zonder opwinding, zonder onrust. Doe je het niet, dan bereik je niet wat je voor ogen hebt, integendeel je bederft het voor jezelf en het resultaat is nog grotere onrust. Daar koop je dus niets voor.

Denk niet dat kalmte en rust het sneller afwerken van je taak in de weg staan. Ze bevorderen juist een gelukkige afloop. Ga rustig aan tafel om te eten, kleed je in kalmte uit om te slapen en sta zonder gejaagdheid op. Zo zal je de baas worden over je  karakter en je geleidelijk matigen.

Haast je dus niet! Rust en zachtmoedigheid zijn zeer waardevol. Men gebruikt de tijd vruchtbaarder door met meer kalmte te werk te gaan. Zorg en ijver in het behartigen van onze zaken siert ons, maar dat is heel iets anders dan bezorgdheid, onrust en gejaagdheid.

Gewetensvolle zorgen storen de rust en de vrede van het hart niet, maar bezorgdheid, onrust en gejaagdheid doen dat wel.

Doe de dingen die je doen moet rustig en bedaard, zonder gejaagdheid. Haast je nooit bij het werk. Opgewonden haast vertroebelt je vermogen tot oordelen en verhindert juist dat je nauwkeurig en goed je taak volbrengt. Wie goed werkt, werkt vlug genoeg!

Het zijn nooit de werkelijk belangrijke zaken die ons onrustig maken maar juist de kleine beslommeringen, vooral als het er veel zijn.

Behandel de zaken zoals je ze toegestuurd krijgt in alle rust. Probeer ze rustig en ordelijk een voor een af te handelen. Doe nooit alles tegelijk of door elkaar, want dat is zo’n afmattende werkmethode, dat je overbelast raakt en overspannen. Waarvoor? Voor niets.

Kracht komt veel meer tot z’n recht als ze rustig is en voortkomt uit het verstand, zonder dat er enige hartstocht mee gemoeid is.

Je moet je naaste verdragen, maar allereerst jezelf. Heb geduld met je eigen onvolmaaktheid.

De gelegenheid om de gemoedsrust in praktijk te brengen heb je dagelijks. Een echt geduldig mens klaagt niet en wil ook niet beklaagd worden. Zoek rust in Gods bezorgdheid om je. Vertrouw erop dat Hij tot stand zal brengen wat voor jou het beste is op voorwaarde dat je alles verricht met een kalme inspanning. Ik zeg ‘kalm’, omdat geforceerde ijver ons gemoed en ons werk ruïneert. Dat is dan geen ijver maar overhaasting en onrust.”

Ik wens u een prettige en ontspannen vakantie toe, veel zon en warmte, maar vooral de warmte van een medemens waar niemand buiten kan en probeer de rust te vinden en te bewaren.

Als u gaat reizen en trekken, wens ik u een goede reis, maar vooral een behouden thuiskomst.

Kees Jongeneelen osfs

 

Vier het leven

Op 3 juli vierden Henk van Galen, Wim Holterman en Kees Jongeneelen hun priesterjubileum met de gesprekskringen rond Frans van Sales. Het was, in Eemnes, ongeveer het laatste feest in een serie van gedenkwaardige momenten waarop stil werd gestaan bij hun langdurige priesterleven. Het is gevierd en dat doet recht aan hun jarenlange inspanningen voor kerk en samenleving. Zichtbaar werd hoezeer zij geliefd zijn in hun omgeving. Dankbaarheid had de boventoon.

“Oblaten kregen van hun stichter, pater Brison, de opdracht om zich niet af te zonderen maar zich in brede zin te wijden aan de samenleving zoals die is, en zich toe te leggen op de rechtvaardigheid jegens verdrukten. Aan die opdracht heeft ieder van ons willen werken en dat mag gevierd worden” zei Henk van Galen. “Waag het er maar op en vertrouw dat het goed komt”, de gedachte waarmee Kees ooit aan zijn taak begon. En Wim benoemde dat hij niet 50 jaar priester is, maar 50 jaar bezig is om priester te worden. Een leven lang werken aan toewijding.

Dit waren enkele uitspraken van de jubilarissen in de viering die centraal stond bij het feest in Eemnes. Alle drie hadden zij een aandeel in de overweging en ze keken natuurlijk terug op de lange tijd dat zij priester waren en hoe het ooit begon.

De viering begon met een hartelijk welkomstwoord van Marus waarin hij de prachtige boeketten, samengesteld door Leo met de bloemen die de aanwezigen hadden meegebracht, in Salesiaanse zin presenteerde: veelzijdig en kleurig, zoals wij dat allemaal samen zijn.

Aan het eind van de viering sprak Wil Vos nog een bemoedigende tekst uit. Ze bedankte de jubilarissen en gaf ons allen nog enig optimisme mee voor de toekomst. Het mag dan zo zijn dat de gesprekskringen kleiner worden en het kerkbezoek afneemt, leven en groei laten zich niet zomaar door mensen reguleren en voorspellen. Daarvoor had zij een prachtige vergelijking: om diverse redenen had Wil haar aardbeiplanten gerooid, ze zag er geen heil meer in, maar ze kwamen op een andere plaats heel eigenzinnig gewoon weer op en een goede oogst maakte het mogelijk om de drie paters een potje heerlijke aardbeienjam mee te geven.

Na de viering kregen de mannen een mooie corsage opgespeld, ook door Leo gemaakt, en werd het glas geheven op gezondheid en toekomst.

We zongen met zijn allen een paar liedjes om de feestvreugde te verhogen en Marus vertelde ons nog over zijn droom om ooit de jubilarissen tot heiligen te verklaren. Hij adviseerde om nu al dingen van de paters te bewaren die ooit in de toekomst als relikwieën zouden kunnen worden gebruikt.

Met een gezellige barbecue werd de dag afgerond. Er bleven geen twaalf manden met brokken over, maar wel wat gebakken speklapjes die de oblaten in een yoghurtpotje mee naar huis namen. Daar hebben ze vast nog van gesmuld. Dat het weer niet helemaal meewerkte kon de pret niet bederven; de vertraagde start van het feest doordat alle mensen van beneden de rivieren in een langdurige file belandden was wel een beetje jammer, maar ook weer gauw vergeten.

Het jubileumcomité: Marus, Igna, Loes en Wil, en de cateringploeg van Eemnes hebben er een mooie dag van weten te maken. De opname van de viering en de foto’s van Jos geven de mensen die er jammer genoeg niet bij konden zijn, de kans om nog iets van de sfeer te beleven.

We kijken met genoegen terug op deze dag.

Marja Willink

 

 

 

 

 

 

 

Beste mensen, leden van de Salesiaanse Familie,

Met genoegen mag ik u deelgenoot maken van ons tweede digitale Salesiaans Contact. Het is nog even wennen om nu een maandelijkse uitgave te verzorgen. Maar op ons eerste nummer zijn een aantal goede reacties gekomen en dat geeft de burger moed om verder te gaan op de ingeslagen weg. Frans van Sales zou jaloers op ons zijn. Hij moest zijn vlugschriften eigenhandig bij de mensen onder de deur doorschuiven. Wij hebben onze elektronische post en dat gaat heel wat sneller en waarschijnlijk bereiken we er ook meer mensen mee. Ik ben ervan overtuigd, dat hij glimlachend en goedkeurend op ons neerziet. Als het aan hem en aan ons ligt gaan we er nog graag een tijd mee door.

Elektronica heeft echter ook zijn nadelen. Of liever gezegd: soms is het ingewikkelder dan je op het eerste gezicht denkt. Ik zal me nader verklaren. Ons redactielid Loes Wiggerts heeft aangeboden om voortaan zorg te dragen voor de ‘verzending’ van ons ‘Contact’. Dus was het mijn taak om te zorgen, dat alle emailadressen bij haar zouden komen. Maar hoe doe je dat? Heel eenvoudig, dacht ik aanvankelijk. Maar op een voor mij onbegrijpelijke manier kwamen ze niet over. Nu had ik gistermorgen de viering in de lichtstad Eindhoven en toen ik weer thuis kwam dacht ik daar het licht gezien had. Meteen stuurde ik alle adressen door in CC. Klus geklaard, dacht ik. Tot ik van enkele mensen het bericht kreeg, dat wat ik gedaan had in strijd is met de privacywetgeving. Gelukkig heeft het niemand kunnen zien, maar het schaamrood stond op mijn kaken. Natuurlijk had dat niet gemogen! Ik had wat beter moeten nadenken. Maar het onheil was geschied. Daarom: mijn oprechte excuses voor deze fout. Ik hoop dat die niet onvergeeflijk is.

Mocht u nog iemand weten in uw familie of kennissenkring die belangstelling zou kunnen hebben voor ons Salesiaans Contact dan mag u altijd hun mailadres doorgeven aan Loes Wiggerts (lojowibri46@hotmail.com . Hoe meer zielen hoe meer vreugd! Zij heeft trouwens een mooi lied over vriendschap ingeleverd voor deze uitgave van Salesiaans Contact.

Na een jaar waarin we op een schitterende manier Frans van Sales en Jeanne de Chantal hebben herdacht zijn we nu weer in wat rustig vaarwater terecht gekomen. Dat betekent, dat er weinig nieuws is te melden vanuit de Oblaten. Alleen nog, dat we a.s. donderdag 16 maart het 60-jarig Priesterfeest van onze medebroeder Henk van Galen gaan vieren. Henk, ook vanaf deze plaats van harte gefeliciteerd en veel zegen gewenst voor de dagen en jaren die gaan komen. Moge dit feest je nieuwe energie geven om verder te gaan op je eens ingeslagen levensweg.

 

In dit Salesiaans Contact laat ik mezelf aan het woord. Met het vooruitzicht op de verkiezingen van de Provinciale Staten en van het Waterschap stel ik me serieus de vraag ‘Wat is wijsheid’. Wanneer maak ik de goede keuze en wanneer kies ik het goede? Ik meen een klein aanzetje tot een antwoord te hebben gevonden zowel in de Bijbel als bij onze Heilige. Hopelijk kunnen mijn overdenkingen ook u helpen om goed te kiezen.

Ik wens u allen een goede Veertigdagentijd toe als een zinvolle opmaat naar Pasen. Daarbij groet ik u hartelijk en zie uit naar een volgend ‘Salesiaans Contact’.

---

HET GOEDE KIEZEN
Wat is wijsheid?

15 Maart: Verkiezingen voor de Provinciale Staten. Het is een dag waarop we ons democratisch recht mogen vieren. Het is een (voor)recht dat mijn/onze stem wordt gevraagd. Voor mezelf vind ik het een plicht om van dat recht gebruik te maken. Tegelijkertijd vind ik kiezen moeilijk. Het politieke landschap is versplinterd. Er is de grote onmacht van de politiek. Partijbelang gaat vaak vóór het landsbelang. Te vaak worden mensen het slachtoffer van verkeerde beslissingen. Kleine mensen worden nogal eens over het hoofd gezien. De meeste stemmen gelden.

Maar dat wil niet zeggen dat daarmee de goede keuzes worden gemaakt. Ik heb heel veel vragen rond mijn stemgedrag. Hoe weet ik dat ik de goede keuze maak? Soms betrap ik me op een zekere onverschilligheid of politieke gemakzucht. Doet mijn stem er werkelijk toe? Lukt het me zo te kiezen dat mijn stem echt wordt gehoord. Ik erger me er aan, dat in de politiek zo vaak op de man wordt gespeeld ,zodat de zaak naar de achtergrond verdwijnt. Graag maak ik gebruik van de digitale stemwijzer maar dan nog! Door wie of wat laat ik mijn keuze bepalen? Soms blijft mijn twijfel tot in het stemhokje. Wat is wijsheid?

Wijsheid van Salomo

In het Eerste Boek Koningen (I Kon. 3, 5 – 15) wordt een prachtige droom verteld van de jonge koning Salomo. Daarin verschijnt God aan hem met de vraag ‘Wat wilt u dat Ik u geef?’ Salomo mag een soort goddelijk verlanglijstje indienen. Het verhaal maakt je deel aan de overwegingen van Salomo. Hij gaat niet over nacht ijs. Hij wil een goede keuze maken. Hij is zich bewust van de verantwoordelijke taak die hem is toebedeeld. Hij vraagt dan: ‘Geef uw dienaar een opmerkzame geest om recht te kunnen spreken voor uw volk en onderscheid te kunnen maken tussen goed en kwaad. Want wie is in staat recht te spreken voor dit grote volk van U?’  Salomo is in staat om voorbij te gaan aan eigenbelang en eigenbezit. Hij gaat voor ‘een opmerkzame geest’, om wijsheid om zorg te kunnen dragen dat er recht geschiedt onder zijn volk. Hij stelt zich heel bescheiden op: ‘Wie is in staat om recht te spreken?’ Is dat niet een voorwaarde voor wijsheid: niet hoogmoed maar je bewust zijn van je eigen kleinheid. En ook: weten dat wijsheid een geschenk is? Wijsheid laat zich zien in bescheidenheid en eenvoud. Het antwoord van God in de droom van Salomo is dan ook veelzeggend: ‘Ik geef u een geest zo vol wijsheid en inzicht dat er niemand voor u was en niemand na u komt die u evenaart’. God belooft hem bovendien ook nog rijkdom en aanzien én een lang leven.  Wijsheid is niet vanzelfsprekend. Salomo leert ons, dat we erom mogen vragen, erom mogen bidden. Wijsheid is groter dan onszelf. Ze gaat voorbij aan ons eigenbelang. Ze is gericht op rechtvaardigheid en op toekomst van de mens naast je. Rechtvaardigheid is hét sleutelwoord van heel het eerste Testament. Het grote voorbeeld van deze wijsheid – van het maken  van goede keuzes – is Salomo.

Wijsheid bij Frans van Sales

Voor Frans van Sales is het duidelijk, dat wijsheid en geleerdheid niet samenvallen. In een preek zei hij eens: ‘Sommige mensen denken dat ze, als ze zijn toegerust met wijsheid, beter van God kunnen houden. Maar dat klopt niet. Jullie herinneren je wel, dat broeder Egidius een keer op bezoek ging bij Bonaventura en zei: Wat een geluk heb je, mijn vader, dat je zo geleerd bent, want jij kunt veel meer van God houden dan wij ongeletterde mensen. De heilige Bonaventura antwoordde hem: : de geleerdheid helpt hem totaal niet om God te beminnen, en een eenvoudige vrouw kan God net zo goed beminnen als de geleerdste mannen ter wereld’ (DASal 9, 230). Het begin van alle wijsheid ligt voor hem in de eenvoud, de nederigheid.
Voor hem is de bron van alle wijsheid gelegen in het Woord van God.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                           

En – zo zegt hij in een andere preek – : ‘Wie uit de bron wil drinken, die moet zich neerbuigen’. Voor Frans van Sales is het duidelijk, dat wijsheid alles te maken heeft met God beminnen. En dat vindt zijn oorsprong niet in het hoofd maar in het hart. Wijsheid is nooit een bezit waarop iemand zich kan laten voorstaan. Het is eerder een levenslange zoektocht. Het is een weg gaan van telkens weer kleine stappen vooruitzetten. Een weg ook die voor iedereen begaanbaar is. Het gaat niet om veel weten maar om grote liefde. De kardinale deugd die wijsheid heet: we mogen er naar blijven streven. Groeien in liefde tot God en tot mensen is zo groeien in wijsheid. Het is een leerschool voor het leven, een uitnodiging om ons te blijven scholen en bekwamen om het goede te kiezen en om goed te kiezen. Ik zal er aan proberen te denken op 15 maart!

Wim Holterman osfs

---

Toen ik dit lied las, dacht ik dat Dietrich Bonhoeffer de teksten van Franciscus van Sales misschien ook wel kende.   Loes

Lied van oprechte vriendschap

De akker kent zijn eigen wetten- de zware
grond van zorg en zweet, het is hem vreemd
ons aan te zetten tot vriendschap
of genegenheid.

De akker kan slechts volheid geven als hij
bewerkt wordt met ontzag: de vrucht waarvan wij kunnen leven
versterkt ons lichaam, dag aan dag.

Maar vriendschap laat zich zo niet dwingen,
ze bloeit in vrijheid, zonder plicht. Als in de
lente eerstelingen komt vriendschap kwetsbaar aan het licht.

Oprechte vriendschap is als water,
verheldert en verkwikt de geest en
spoelt het stof af van de dagen die
zwaar en drukkend zijn geweest.

Oprechte vriendschap vraagt vertrouwen,
is tegen afgunst scherp gekant. De één kan op
de ander bouwen, zo vindt de geest een geestverwant.

Ik heb toen er sirenes krijsten aan jou, mijn vriend in nood, gedacht.
Dat het gevaar van jou mag wijken.
Dat onheil jou niet treft vannacht.
René van Loenen, liedtekst naar het gedicht

“De vriend” van Dietrich Bonhoeffer

Loes Wiggerts

---