Archief voor categorie: Salesiaans Contact Archief

U bevindt zich hier: / Salesiaans Contact Archief

Augustus 2023

/in , , /door

AUGUSTUS   2023

VOORWOORD
In deze vakantiemaand vragen we even van uw tijd om ons ‘Contact’ te onderhouden. Graag willen we u laten delen in ons dankwoord aan Bert Post. Dank spreekt ook onze medebroeder Willem Spann uit bij gelegenheid van zijn 90ste verjaardag. Zelf heb ik wat gemijmerd rond het thema ‘bidden’. Graag wens ik u veel leesplezier.

 BERT, BEDANKT…

Op woensdag 26 juli togen Kees Jongeneelen en ondergetekende naar Noorden. Voor ons, Oblaten, een bekende stek. Hier was onze medebroeder Dirk Koster jarenlang pastoor en daar heeft hij ook zijn laatste rustplaats gevonden. Zelf kom ik er nog met een zekere regelmaat als we samenkomen met onze Salesiaanse Kring Noorden-Amsterdam. Het dorpje Noorden is een parel, die schittert aan de paradijselijke Nieuwkoopse Plassen. Het doel van onze reis was dit keer Bert en Greetje Post. We werden zoals altijd gastvrij ontvangen in hun huis, schitterend gelegen aan het water met een geweldig ruimtelijk vergezicht. Echt een paradijs.

Met name Bert heeft een lange geschiedenis met ons, Oblaten. Bij gelegenheid van het 125 jaar bestaan van de Oblaten  – 1999 – werd Dirk Koster gevraagd om een biografie van Franciscus van Sales  te schrijven. Hij vroeg Bert Post om de lay-out en de uitgave te verzorgen. Bert deed dit geheel belangeloos. Hetzelfde gold voor de uitgave van het ‘Boekje Open’, dat verscheen bij gelegenheid van het feit, dat de Oblaten 75 jaar in Nederland gevestigd waren. Later – we schrijven 2007 – schreef Dirk Koster een biografie over Louis Brisson, onze Stichter, bij gelegenheid van zijn 100ste sterfdag. En weer was Bert Post bereid om die uitgave te verzorgen en uit te geven. U raadt het al: geheel belangeloos. In datzelfde jaar – 2007 – waren wij, Oblaten, op zoek naar iemand die de uitgave van ons kwartaalblad Salesiaans Contact wilde vormgeven, contact met de drukker onderhouden en zorgen voor de verzending. Opnieuw was Bert bereid. Hij heeft dit met grote nauwkeurigheid, vakbekwaam en met liefde gedaan tot en met 2022. Dat betekent 15 jaar lang, 60 nummers!

In 2021 gaf Bert aan, dat de steeds terugkerende druk gezien zijn leeftijd wel wat hoog werd en dat hij wilde stoppen. Maar hij liet ons niet in de steek. Ook de jaargang 2022 heeft hij nog verzorgd totdat wij zover waren om over te gaan naar een digitale uitgave van ons blad.

Namens de Oblaten en namens alle lezers van Salesiaans Contact hebben we Bert als teken van onze grote dankbaarheid een mooie kaars aangeboden met het embleem van ons blad. Met een lunch in het door Bert en Greetje zelf uitgekozen restaurant ‘De Watergeus’ hebben we afscheid van hen  beiden genomen. En Bert zou Bert niet zijn, als een van zijn laatste woorden ten afscheid niet zouden zijn: “Als ik nog eens iets voor jullie kan betekenen dan laat het maar weten”.

Bert,  voor jouw inzet in al die jaren en voor de fijne samenwerking, namens de Oblaten en iedereen die van jouw werk heeft mogen genieten: BEDANKT!!!

Wim Holterman osfs

 

“DANKBAARHEID HAD DE BOVENTOON”

 Dit zinnetje uit het vorige nummer van Salesiaans Contact riep een recente belevenis bij mij op. Net als de drie medebroeders in het bewuste artikel had ik iets te vieren: mijn 90ste verjaardag. Dat heb ik o.a. in Sint-Oedenrode met de overige Nederlandse Oblaten gedaan en ik mocht voorgaan in de H. Mis. En net als zij wist ik geen betere omschrijving voor mijn gevoelens te vinden dan juist weer die dankbaarheid. Ik heb dat in onze viering als volgt onder woorden gebracht (ik kort het geheel wat in).

“Vol  d a n k b a a r h e i d  wierp de genezen melaatse zich voor Jezus’ voeten neer” (Lukas 17). Deze zin uit het Evangelie van zojuist leek me een duidelijk trefwoord, een mooi thema ook om over te preken. Toch vond ik, toen ik eenmaal wat verder ging graven, nergens in de bekende lijstjes van deugden die dankbaarheid terug: niet in de hoofdstukjes van de Inleiding, niet in die van Jeanne in haar getuigenis, niet in de theologische samenvatting die gemaakt is over de Salesiaanse leer! Zelfs het rijke wereldwijde web bracht geen uitkomst. Had dan nóóit iemand de deugd van dankbaarheid als voorwerp van studie aangepakt?

Een beetje ten einde raad, pakte ik het boekje van François Corrignan “Een weg ten leven” uit de kast … en vond daar de dankbaarheid terug, maar op een andere plaats dan ik verwacht had. Houd even voor ogen, dat de auteur de leer van Frans beschrijft als een “weg” die je moet gaan. Het eerste kenmerk van die weg is nu, dat hij begint bij het innerlijk van de mens en (dat is het tweede kenmerk) door de rede wordt geleid. Maar dán komt waar het hier om gaat: je hebt als derde kenmerk “een wakker geheugen” nodig, dat overvloeit van diepgaande herinneringen, afkomstig uit allerlei bronnen. Genoemd wordt hier dan allereerst de Bijbel, met zijn lofpsalmen over Gods grote daden, met het verhaal over Maria die alles in haar hart bewaarde en met het testament dat Jezus in de Eucharistie (= dankzegging!) naliet “om niet te worden vergeten”.

Corrignan gaat vervolgens diep in op de talrijke pogingen die Frans doet om geheugenverlies bij zijn vromen te bestrijden. Hij citeert daarbij uitvoerig uit de overwegingen die onze heilige voor hen heeft geschreven: korte, boeiende teksten, die telkens uitlopen op uitdrukkelijke dankbetuigingen aan God. Hier vallen de beeldende woorden “vriendschappelijke knipoogjes van God”, die beantwoord worden door uitingen van “erkentelijke wederliefde”. Dat we in die teksten vaak Paulus tegenkomen, in wiens brieven regelmatig uitspraken staan als deze: “Ik dank mijn God telkens als ik u gedenk”, zal niemand verwonderen. Hoewel het me een beetje verrast, dat in diens opsomming van de vruchten van de Geest uitgerekend de dankbaarheid niet wordt genoemd!

Als u me nog niet moe bent, hier nog enkele gedachten die ik elders vond plus een visuele bijdrage, geplukt van Wikipedia.

Mag ik Marcus Tullius Cicero geloven (en waarom zou ik níet?), dan is filosofisch bezien dankbaarheid “de moeder van alle deugden”. Ik heb dat overigens gelezen bij de hedendaagse filosoof Bohlmeijer, die ook vindt, dat het hier om een “ietwat ondergewaardeerde deugd” gaat, waaraan volgens hem velen “alsmaar meer nood hebben”.

Guido Gezelle, die het allemaal wat poëtischer zei, schreef dit: “Dankbaarheid is een bloemke / dat in weinig hoven bloeit”. Daarop aanhakend, zou je iets van deze deugd kunnen herkennen in het “vergeet-me-nietje”. Een bosje van die bloemen, zoals je ze kunt vinden in het bos, druk ik graag hierbij voor u af, in dank voor uw geduld om te blijven lezen!

 Willem Spann.

DE ‘HARTS-TOCHT’ VAN ONS BIDDEN

Verheft uw hart…
In elke eucharistieviering horen we kort voor het Grote Dankgebed: ‘Verheft uw hart’. En we antwoorden bijna automatisch: ‘We zijn met ons hart bij de Heer’. Woorden die veel zeggen over ons bidden. ‘Ons hart verheffen’: dat is opstaan, ons leven op een hoger plan brengen, richting de Levende. Het is de diepte ingaan, zoeken naar stilte, woorden vinden achter de werkelijkheid. Biddend verleggen we ons centrum naar de kracht die ons draagt, die ons inspireert en die ons gaande houdt. We bewegen ons naar God, die ‘groter is dan ons hart’. We zoeken contact met het ‘Hogere’ of we sluiten de Levende in ons hart. Ons hart bij de Heer laten zijn is niet vanzelfsprekend en lang niet altijd gemakkelijk. Want er is zoveel om ons heen waar ons hart gemakkelijker naar uitgaat. De leerlingen van Jezus wisten dat als geen ander. Vandaar hun vraag: ‘Heer, leer ons bidden’. Wij mogen die vraag ons leven lang met ons meenemen. Hopelijk voelen we ons blijvend leerling in de leerschool van het bidden.

In de stilte van het hart…
Henri Nouwen zegt ergens over bidden: ‘Het is zo moeilijk stil te zijn, stil met mijn mond, maar nog meer: stil met mijn hart’. Deze meester in de spiritualiteit geeft daarmee duidelijk aan dat bidden niet vanzelfsprekend is. Het vraagt van ons om de stilte in te oefenen, te trainen. Het is ons leren afsluiten van wat ons bezighoudt. Niet als een vlucht, maar als een poging om dichter bij onszelf te komen, om ruimte te scheppen voor een andere Stem. In de stilte van ons hart horen we het geluid van de liefde voor de mens naast ons: hoe we bijna goddelijk met elkaar verbonden zijn. In die stilte kunnen de woorden van de profeet Samuel de onze worden: ‘Spreek, Heer, uw dienaar luistert’. Horen met je hart is voorbijgaan aan alle vluchtigheid en je verbonden weten met Degene die goede woorden spreekt, verbonden ook met allen die samen met ons ‘hun hart verheffen’ tot de Eeuwige.

Met woorden van ons hart…
Terwijl het kerkbezoek slinkt zien we in veel kapelletjes en in stiltecentra talloze kaarsjes branden. We kunnen er lezen in een intentieboek: hartenkreten van mensen. Beden om genezing, om kracht, om ‘een goede uitslag’. Lezend in zo’n boek sluiten we ons biddend aan bij de opgeschreven woorden.  We voelen ons solidair met de ‘bidder’ of we maken de geschreven woorden tot de onze. In ons bidden zoeken we naar woorden, die zeggen wat er met ons is: ons diepste verlangen, onze scherp gevoelde pijn, ons gemis van een geliefd mens, onze vraag om gezondheid en geluk. Soms zijn het flarden van woorden, die uitdrukking geven aan onze dankbaarheid of aan ons zoeken naar inspiratie. Biddend zoeken we naar omvorming van ons leven, naar nieuwe toekomst voor onszelf en voor anderen. Ons bidden is wereldwijd: voor mensen in armoede om een rechtvaardiger verdeling van goederen, voor mensen in oorlog om eindelijk vrede, voor mensen die opkomen voor een duurzame wereld, voor mensen die hunkeren naar liefde en geluk. We bidden, dat wij zulke mensen mogen zijn (worden).

Met de ogen van ons hart…
Ik herinner me nog heel goed het beeld van Paus Franciscus: alléén op het immense Sint Pietersplein, een nietige figuur in de regen, het plein leeg door corona, biddend om zegen ‘Urbi et Orbi’, voor de stad en voor heel de wereld. Een beeld dat me raakte in mijn hart. Een beeld van authenticiteit en van bewogenheid om mens en wereld. Een beeld dat me mee doet zingen: ‘Ik sta voor U in leegte en gemis’. Een lied recht uit het hart.
Ik zie het beeld van een jonge moeder met haar pasgeboren kind op haar arm. Ze kijkt er naar met de ogen van haar hart. Die ogen spreken van onuitsprekelijke dankbaarheid maar ook van een hartenkreet om een goede toekomst voor haar kind. Een toekomst waar we allemaal biddend naar mogen uitzien. Bij mij komt dan het bekende gedicht van Guido Gezelle te binnen: ‘Als de ziele luistert spreekt het al een taal dat leeft’. Met de ogen van ons hart mogen we met hem mee zien: de ritselende bladeren aan de bomen, de onstuimige golven van de rivier, de fluisterende wind en de witte wolken. Alles wat leeft spreekt tot ons in woorden die ons overstijgen.

Van hart tot hart…

Frans van Sales heeft veel geschreven over ‘bidden’. Bidden geeft hem kracht in moeilijke tijden. Hij spreekt er zijn dankbaarheid in uit. Hij raadt ieder aan om te leven in Gods tegenwoordigheid. In zijn ‘Verhandeling over de liefde van God’ spreekt hij zeer behartenswaardige dingen over bidden. Uit alles wat hij erover schrijft blijkt zijn ‘liefdesrelatie’ met God. Zo schrijft hij o.m.: “Als het gebed dus een dialoog is, een intiem gesprek, een gesprek van de ziel met God, dan spreken wij daardoor tot God en God spreekt tot ons, wij verlangen naar hem, wij ademen op hem, en hij ademt op zijn beurt zijn Geest op ons uit en giet die over ons uit” (VI,1). Bidden is voor hem als een gesprek van hart tot Hart, dat getuigt van een intieme relatie. In die geest blijft Frans van Sales een leidsman op onze harts-tocht van het bidden.

Wim Holterman osfs

 

 

November 2023

/in , /door

N O V E M B E R  2 0 2 3

Lieve mensen,
met heel veel plezier bieden wij u ons nieuwe Salesiaans Contact aan. Zelf nodig ik u uit om wat na te denken over ‘God’. Jan van de Vossenberg schrijft over zijn bezoek aan Breskens en over Omer Gielliet. En Ania Hillebrandt brengt verslag uit over de ‘Stichtersdag’ van 14 oktober jl. Hopelijk vindt u opnieuw iets van uw gading.

Wim Holterman osfs

 

OVER GOD GESPROKEN…

De vraag naar God
Al enkele jaren  maak ik deel uit van een leesgroepje, dat zich verdiept in een aantal filosofen. Gewoon vrijwillig, maar niet vrijblijvend. Het valt me op, dat bij de meeste filosofen de vraag naar God steeds weer opduikt. Veel van die denkers proberen God weg te redeneren. Want D(d)eze is niet te bewijzen. Ze krijgen geen grip op Hem. De God van religies is vaak een bron van macht en onmacht. Ik kan me niet aan de indruk onttrekken, dat God voor het denken van mensen een bijna onoplosbaar probleem is. Maar als het gaat over de oorsprong van de wereld en van leven of over de zin van het leven dan lopen de meningen vaak ver uiteen. Ook in ons kleine leesgroepje. Het gaat van geloven tot twijfelen en van ontkenning tot onverschilligheid. Het boeiende (want dat is het steeds) gesprek daarover heeft aan mij eens de vraag ontlokt: “Als je niet gelooft in God, in welke God geloof je dan niet?”. Naar mijn mening hebben we namelijk telkens andere beelden van God. God laat zich niet vangen in een formule of in een door mensen bedacht dogma. Bovendien ligt in elk woord dat we over God zeggen een heel persoonlijke beleving ten grondslag. De dichter Bertus Aafjes heeft dit mijn inziens schitterend verwoord in zijn gedicht ‘Godsbegrip’, waar hij over God zegt, dat Deze “een nu, een hier, een altijd soms” is.

Beeld van God
Reeds in het eerste Bijbelboek kunnen we lezen, dat de mens geschapen is ‘naar Gods beeld en gelijkenis’. Zegt dat niet, dat er minstens evenveel beelden van God zijn als er mensen zijn. Mensen zijn geen God, maar beeld van God. Je zou kunnen zeggen, dat iedere mens een tipje van de sluier van het mysterie van God oplicht. Beelden van God zijn ook aan verandering onderhevig.  De Bijbel laat God zien als Schepper, als Bevrijder, als Richting-gever. Soms heeft Hij hele menselijke trekken. Hij wordt ‘verbeeld’ als de Wijsheid, maar soms ook als een strenge, oordelende God. Deze beelden zijn als het ware belevingen van mensen, woorden van mensen, die gebonden zijn aan situaties en aan tijd. Het bijbelse verbod om van God een vast beeld te maken is daarom ook veelzeggend. Denk maar aan het bekende beeld van het gouden kalf, dat ogenblikkelijk een afgod blijkt te zijn. In onze dagen zoeken we telkens weer naar nieuwe beelden. We noemen God de ‘Eeuwige’, de ‘Barmhartige’, de ‘Levende’. Of we spreken over God als ‘Gij die liefde zijt’, ‘U die mensen geneest’ of ‘die mensen vergeving schenkt’. Een beeld van God is ‘een altijd soms’. En wat te denken van het beeld van de evangelist Johannes, die God ‘Liefde’ noemt. Dit is geen definitie, maar een levende werkelijkheid, die in alle tijden en in alle situaties een andere verschijningsvorm krijgt. Zo schept ieder mens zich een ander beeld van God. Hét beeld van God is Jezus van Nazareth. Wie Hem ziet, ziet God. Door Hem komt God aan het woord. Zo Vader zo Zoon, als twee druppels water. Jezus: hét beeld van God die mensen nabij is, Die met hen mee-lijdt, Die telkens nieuwe toekomst aanreikt. Elk Bijbelverhaal over Jezus laat een ander facet van God zien: God die altijd ‘groter is dan ons hart’.

Het Godsbeeld van Frans van Sales
Van Frans van Sales is bekend, dat hij in zijn studentenleven in Parijs een diepe geloofscrisis heeft doorgemaakt. Met name de door de Reformatie geformuleerde leer, dat God de mens heeft voorbestemd voor het eeuwig leven of voor de eeuwige verdoemenis heeft hem grote angst opgeleverd.Hij was er letterlijk ziek van, wanhopig omdat hij vreesde dat hij gedoemd zou zijn tot een eeuwig donkere nacht. Hij vertrouwde zijn ‘intiemste gedachten toe aan het geschreven woord. Hij sprak met zijn dagboek: “Zal ik dan echt beroofd worden van Hem wiens zachte liefde ik zo mild gesmaakt heb en die zich zo beminnelijk aan mij getoond heeft?”  ‘(D. Koster, François de Sales, blz. 27). Hij overwon deze crisis door zijn gebed bij de Zwarte Madonna. Opnieuw kon hij zich laten inspireren door het ‘Hooglied’ waarin hij de liefde tussen God en de mens bezongen zag. Vanaf dat moment werd zijn geloven in een God, die elk mens liefheeft en nabij is, het fundament voor zijn leven. In al zijn pastorale geschriften legt hij daarvan getuigenis af. Zijn mond is er vol van, zijn hart loopt er van over: God en mens verbonden in een eeuwige liefde. Zijn belangrijkste boek – De Verhandeling over de liefde tot God –  is niet voor niets als één persoonlijke lange brief aan Theotimus, aan “de lieve mens van wie God houdt” (Hannemie van Dijck). In dat toch moeilijk toegankelijke werk spreekt hij zijn diepe wens uit om “samen eens aan te komen bij de liefde van God” (van Dijck, blz. 29). Zo wil hij leven, zo wil hij leren. En dat levert hem de eretitel ‘Doctor Amoris’ , ‘leraar van de liefde’ op. Aan ons is het om goede leerlingen van hem te worden.

Wim Holterman osfs

 Eigenzinnig

In oktober waren Riky en ik na 13 jaar weer op vakantie in Zeeland. Ditmaal niet op fietsvakantie maar met een georganiseerde busreis. Vanuit ons hotel in Aardenburg op Zeeuws-Vlaanderen maakte we diverse uitstapjes, ook naar andere delen van Zeeland, zoals Tholen, Walcheren en Zuid-Beveland.

Ook het Visserijmuseum in Breskens, gevestigd op de bovenverdieping van de voormalige vismijnafslag bij de haven, stond op het programma. Een tweetal medewerkers van dit museum gaf ons daar een rondleiding.

Ik was heel benieuwd of in dit museum iets nog herinnerde aan die in 2017 op 91-jarige leeftijd overleden pastoor van de Sint Barbarakerk, Omer Gielliet. Wij mochten hem in 2010 ontmoeten en hebben hem toen uitvoerig gesproken.

Een van de gidsen wist te vertellen dat het museum in het bezit was van een hoofd van klei van Omer en dat aan de haven een door hem gemaakt kolossaal beeld van 3.50 meter stond met als titel de Wachters van de Schelde. Hij typeerde Omer als een eigenzinnige pastoor, die erg gezien was en heel populair bij de bevolking.

Wij vonden al snel het beeld van deze priester, kunstenaar, schrijver, dichter, filosoof, milieuactivist en vluchtelingenhelper en togen toen naar de haven. 

En daar stond dan zijn Wachters van de Schelde. Over de vervuiling van de Schelde mocht van Omer namelijk nimmer gezwegen worden. Wij moeten een strijd blijven voeren tegen het gevestigde bestaan, waarbij de vervuiling van de natuur een grote plaats inneemt. Er moest, aldus Omer, weer vriendschap komen tussen mens en natuur.

Bij dit in 1990 geplaatste kolossale beeld stond de tekst:

                                Horen, zien en niet zwijgen

Roepen, ruiken, huilen desnoods

Nadenken

Zoeken wat verloren is

Redt de Schelde.

Had Omer nu nog geleefd dan zou hij zich volgens mij zeker hebben aangesloten bij de Christian Climate Action, de christelijke variantvan Extinction rebellion. Deze beweging staat voor geweldloze directe actie en openbare getuigenissen rondom de klimaat- en ecologische crisis. Ons geloof is volgens Omer een actief en deelnemend geloof. We zijn geroepen om deel te nemen aan de vernieuwing van Gods schepping. Trouw zijn aan God is een reis die soms betekent dat we de regerende autoriteiten niet kunnen volgen.

Omer Gielliet was een opvallende verschijning, niet passend in het gewone plaatje, een bijzondere priester, een toch wat excentrieke pastoor, wars van regels. Met grote regelmaat durfde hij zijn hoofd boven het maaiveld uit te steken, af te wijken van gebaande paden en op zijn eigen gevoel af te gaan. Hij had lak aan structuren. Hij verfoeide de kerk als systeem en was van mening dat de mensen daardoor misvormd werden.

Van een pastoor verwacht je ook niet dat hij zich daadwerkelijk inzet voor de opvang van vluchtelingen. Is dat niet een taak die je moet overlaten aan de wereldlijke macht? Omer vroeg zich dat niet af. Hij trok zich het lot van deze mensen aan, ook van illegale vluchtelingen, en verleende ze daadwerkelijk onderdak. Het ging hem aan het hart dat zoveel mensen gedwongen zijn hun land te verlaten om elders asiel aan te vragen.

Hij zou graag zien dat kerk en samenleving meer een eenheid was. Hij wilde graag priester zijn zonder grenzen, solidair met mensen

en dingen die onze steun hard nodig hebben. Ik voel me, aldus Omer, solidair met alles waar het leven bedreigd wordt. Als ik iets zie of hoor dat niet goed is, voel ik me nogal eens geroepen om er wat voor te doen. Daar maak ik me niet altijd populair mee, maar waarom zou ik bang zijn om mezelf te zijn. God houdt toch van ons, zoals Hij ons geschapen heeft? Zelfs volgens de toenmalige bisschop van Breda, Huub Ernst, moest niemand proberen om Omer Gielliet in een bepaald keurslijf te plaatsen. Dat was gedoemd te mislukken.

Van deze eigenzinnige priester-kunstenaar sierde een reliëf van Franciscus van Sales en Johanna de Chantal vanaf 1993 tot en met 2022 de kaft van Salesiaans Contact. Ook nu nog wordt het in de digitale versie ervan gebruikt.

Over het maken van dit reliëf las ik onlangs dat Gielliet in Annecy de mensen hoorde praten over de liefde tussen Franciscus en Johanna. Dat ontroerde hem erg en inspireerde hem tot het maken van een beeld. Hij had wel geworsteld met de opdracht hoe hij Franciscus van Sales met zijn vriendin naast elkaar kon zetten, vervuld van liefde tot God, en tegelijk met een intieme maar ook serene vriendschap voor elkaar. En op dat reliëf beitelde hij de tekst: Dieu est Amour.

Er zouden meer van zulke eigenzinnige mensen moeten bestaan. We hebben ze nodig.

   Jan van de Vossenberg

 

Stichtersdag 14 oktober 2023

Zaterdag 14 oktober zijn wij bijeengekomen in de Schoter te Eemnes, als familie van Frans van Sales. 5 tafels vol mensen, ik schat zo’n 40 personen. Enkele mensen kwamen met enige vertraging wegens verkeershinder. Ondertussen zaten we gezellig aan de koffie met tompouce met elkaar te praten.
Het thema van de dag was het leven van onze stichter Louis Brisson. Na het openingswoord van Kees hebben we een film gezien over het inspirerende leven van Louis Brisson. Ondanks zijn onwil om te gehoorzamen aan wat zuster Maria de Sales Chappuis van de Visitatie hem opdroeg, heeft hij dankzij een goddelijke ingeving op 12 oktober 1873 een mannelijke religieuze gemeenschap gesticht om het werk van Frans van Sales levend te houden. Zo ontstonden de Oblaten van Franciscus van Sales.

Louis Brisson was een ondernemende man. Hij zorgde voor armen en zieken. Hij opende verschillende opvanghuizen voor meisjes om ze te beschermen. Hij stichtte een grote school voor mannelijke Oblaten. Hij richtte ook een vrouwelijke tak op, met medewerking van Leonie Aviat en Lucie Canuet, de Oblatinnen van Franciscus van Sales.  Ondanks de moeilijke omstandigheden en grote tegenwerking bleef hij geloven dat de Oblaten ergens anders in de wereld het woord van FvS zouden verkondigen. En hij heeft gelijk gekregen. Hij was gewaardeerd door zijn beide congregaties. Op 12 oktober 2012 is hij zalig verklaard.

Na de film over zijn leven hebben we groepjes gevormd en gepraat over de  laatste 1000 dagen van ons leven, naar aanleiding van het schrijven van Annie van de Heerenbeek. Welke bagage neem ik mee de laatste 1000 dagen… Wat willen we meenemen, wat willen we doorgeven, wat en wie willen we vergeten en vergeven. Wat wil ik vasthouden en loslaten. Er ontstond een levendige discussie. Onze bevindingen werden tijdens de Eucharistieviering in de kerk voorgelezen.

Wat erg belangrijk is, is liefde, een mens naast je, familielid, vriend, gelijkgestemde. Ook hoop en geloof spelen een grote rol. Ook hoopvolle zorg voor de toekomst voor de komende generaties, zorg om onze aarde zo goed mogelijk achter te laten voor onze kinderen, kleinkinderen en diegenen die nog na ons komen. Maar die zorg kunnen we uiteindelijk uit handen geven. Dan blijft nog geloof in een goede toekomst.

Na de lunch was er tijd om met elkaar te praten of een stukje te wandelen. Daarna had Kees nog een paar mededelingen. Onder andere over de site van de Oblaten en de nieuwe beheerders Loes en Belinda. Super dames! Over de reis van Wim van Rooden naar zijn missiepost in Brazilië .
Wijnand van Wegen vertelde in het kort over zijn verblijf in Zuid Afrika

27 Januari is er weer een Frans van Sales familiedag.

Om 15 uur begon onze H. Mis waar we dankbaar aan deelnamen.
En daarna restte nog het afscheid en ging iedereen vol positieve gedachten op weg naar huis. Het was mooie, waardevolle en warme dag. Bedankt daarvoor! Dank aan de organisatoren en alle aanwezigen.

   Ania Hillebrandt

 

 

 

Salesiaans Contact juni 2023

/in , , /door

 J U N I  2 0 2 3

 VOORWOORD

Als je – zoals Kees Jongeneelen en ik – een gouden jubileum mag vieren dan kijk je onwillekeurig terug. Hoe het allemaal begon. Hoe jong en onervaren je nog was. Dagen en jaren gaan als een film aan je voorbij. Soms in zwart – wit en dan weer in de prachtigste kleuren. Je loopt als het ware de toen begonnen weg nog eens na. Soms een mooi en goed begaanbare weg en dan weer een weg met hobbels en (val)kuilen. Al die dagen en jaren hebben je gemaakt tot wie je nu bent. Ze zijn één doorlopend groeiproces om te worden wie je in aanleg bent. De aansporing van Frans van Sales blijft met je meegaan: ‘Word wie je bent en word dat zo goed mogelijk’.  Ze is als een kompas, die je onderweg telkens weer uitnodigt om te kijken of je nog het goede spoor volgt.

In dit juni-nummer van ons Salesiaans Contact stelt Annie van Heerebeek zich ook die vraag: over de eerste duizend dagen van ons leven en ook over de laatste duizend dagen. Een open vraag, die tot nadenken stemt. Tegelijk is het ook een uitnodiging en een uitdaging om hier en nu al ‘te bloeien waar je bent geplant’. Het zijn vragen die er echt toe doen en die hopelijk met ons meegaan als we een wandeling maken in de zomerse natuur of als we op een fietstocht ons hoofd leeg maken en ruimte scheppen voor die goede en indringende vraag.

“Alle begin is moeilijk”: dat is de ervaring van Loes Wiggerts, die ze graag met ons wil delen. Ze beschrijft hoe ze toevallig terecht komt bij een boekje van Theo van Rossum osfs. Ze vindt er gedachten in, die haar raken en die haar aan het denken zetten. De conclusie van dat moeilijke begin wordt voor haar – en wellicht ook voor ons – : “Als liefde ons bindt, is God met ons”. Een gedachte die het overwegen zeker waard is.

Zelf werd ik een dezer dagen geraakt door een gebed van Dietrich Bonhoeffer. Deze dominee werd geboren op 4 februari 1906 en werd op 9 april 1945 vermoord in het concentratiekamp Flossenburg. Wikipedia noemt hem “een vooraanstaand Duits kerkleider, theoloog, verzetsstrijder tegen het nazisme en schrijver van christelijke boeken”. Kortom een groot man! Zijn gebed gaat zo:

God,
U bent met mij begonnen.
U bent mij nabij geweest
en hebt mij niet los willen laten.                                                            

U bent mij ook steeds weer
tegemoet gekomen op mijn wegen,
hebt mij verleid en ingepalmd,
hebt tot mijn hart gesproken
en haar bereid gemaakt,
hebt tot mij gesproken
over Uw verlangen
en eeuwige liefde,
over uw trouw en sterkte.

Toen ik kracht nodig had,
maakte U mij sterk,
toen ik rust nodig had,
riep U mij een halt toe,
toen ik vergeving nodig had,
vergaf U mijn schuld.
Diep in mijn hart heb ik dit niet gewild,
maar U overtuigde mij,
mijn wil, mijn verzet, mijn hart.

Heer,
ik heb mij laten overtuigen.
U bent te sterk voor mij.
U hebt gewonnen.

Een schitterend gebed bij ons gouden jubileum. Maar ook voor ieder van u, zo geloof ik. Het zijn woorden ons op het lijf geschreven.

Namens de redactie van Salesiaans Contact wens ik u veel leesplezier en verder alle goeds.

Wim Holterman osfs

 

Alle begin is moeilijk….

En dan ineens, zit je in de redactie van het Salesiaans Contact. Na een jubileumjaar waarin ik samen met Wil de maandelijkse nieuwsbrief mocht verzorgen vanuit de Werkgroep Spiritualiteit, werd ik door de overgebleven leden van de redactie die de digitale versie van het Salesiaans Contact gaat verzorgen gevraagd me bij hen aan te sluiten. Was ook handig, volgens hen, omdat ze de vergaderingen aansluitend wilden gaan plannen aan de vergaderingen van de Werkgroep Spiritualiteit, en daar ga ik altijd samen met Wil heen, dus of ik kon in de redactie komen of ik zou dan op Wil moeten wachten om naar huis te gaan.

Naast de taak van het verspreiden via de mail van het maandelijkse blad, werd ook gevraagd of ik op regelmatige basis iets wil schrijven. Ik heb aangegeven dat ik dat wel wilde proberen. Dus daar gaan we.

Een aantal weken geleden ging ik bij de plaatselijke kringloop een tas oude boeken inleveren, en dan kan ik het niet laten om ook even rond te lopen en dan vooral even tussen de boeken te snuffelen. En wat kom ik tegen: Franciscus van Sales, Profeet van de LIEFDE.  Dit boekje geschreven door Th. Van Rossum uit Beek en Donk is uitgegeven ter gelegenheid van het 125 jarig jubileum van de congregatie der Oblaten en de 80-ste verjaardag van Oblaat Theo van Rossum. Dus als ik het goed heb is dit boekje in 1968 verschenen.

De symbolische afbeelding op de omslag van het boekje: Bij deze twee watervogels, die mensen verbeelden, komen  alle natuurelementen –aarde, water, vuur, lucht tot hun recht. De een ontvangt berichten van de bovennatuur, de ander accepteert ze en zo komen ze volkomen in het Midden staan, waar ze eenheid vieren in het goddelijke Licht.

In het boekje, dat misschien verschillende mensen wel al kennen, staan mooie korte uitspraken en verklaringen met eenvoudige lijn tekeningen en foto’s. Ik wil er daar een aantal van met jullie delen.

Franciscus en Jeanne gingen samen op weg naar het Licht. Franciscus hielp haar, om in harmonie te komen met zichzelf en met God-in-haar.

 

Wij zweven samen Naar het goddelijk Zijn.

Samen één in het ene Licht.

Jullie zullen wel begrijpen dat ik heel blij ben met dit boekje. Het is in duidelijke taal geschreven en toch kun je lang bij te teksten stil staan, er zit een diepere betekenis achter.

De opdracht die er voorin staat is:

Als liefde ons bindt, is God met ons!

Laten we ons daar maar aan vasthouden in deze soms roerige tijden.

Met een vriendelijke groet,

Loes Wiggerts

Duizend dagen.

Al vaker las ik  over de eerste duizend dagen van ons leven: hoe belangrijk en  van vitaal belang deze zijn. Hoe snel je ontwikkeling dan gaat.
De eerste duizend dagen zijn je ouders om je heen, voelbaar nabij.

Maar hoe gaat het met je als de laatste duizend dagen in aantocht zijn. Hoe snel zal deze ontwikkeling gaan? Dan kom je ook bij het woordje: zingeving.

Pas geleden hadden we een bijeenkomst georganiseerd met als onderwerp: “Zingeving, vooral óók als je ouder wordt”. Twee sprekers namen ons mee in hun boeiende verhaal.

Wat vind ik nog écht belangrijk voor de toekomst?

Welke bagage neem ik mee die laatste duizend dagen?

Veel om over na te denken. Het advies was ook: probeer positief te blijven, je hebt zoveel levenservaring en ook zoveel herinneringen.

Een mevrouw van 87 jaar praatte vaak over haar ouders.  Ze sprak steeds in de tegenwoordige tijd. Voor haar waren ze nog dichtbij en ze straalde als ze zei: “Straks komen pa en ma koffiedrinken want ze wonen hier om de hoek”. “U boft”, zei ik dan, “wat lief van ze”. Ze bleven voor haar voor altijd dichtbij.

Op een van onze fietstochten kwam dit weer even bij me op, dat ‘t toch heerlijk is als mooie herinneringen met je mee mogen gaan in die laatste soms moeilijke duizend dagen. En de vraag: wat leerde ik van de minder mooie?

We fietsten langs Franciscus van Sales afgebeeld met pen en boek , zijn beeld bij het kerkhof in Tilburg. Wat zou hij ons willen zeggen over onze laatste duizend dagen. Toch eens  opzoeken.

   Annie van Heerebeek

 

 

Salesiaans contact mei 2023

/in , /door

VOORWOORD

Toevallig kreeg ik een dezer dagen het volgende vers van Huub van der Linde onder ogen:

‘Want het vuur moet blijven branden
en de hoop mag niet vergaan
en de geest moet kunnen waaien
want de vonk kan overslaan.’

Ik vind het een heel toepasselijk gedichtje op onze weg naar Pinksteren. De Geest moet kunnen waaien. Het vuur in ons mag niet doven. Ook al heb ik soms het gevoel, dat de Geest ‘gekooid’ wordt in structuren en vaste formules, toch worden we uitgenodigd om de hoop levend te houden. Naar Pinksteren toe mogen we blijven hopen, dat de Geest ons inspireert (ons ‘ingeblazen’ wordt). Het is een blijvende uitdaging om de deur van ons eigen hart, maar ook de deuren van de kerk open te blijven zetten zodat er een frisse wind kan waaien, dat er vonken van enthousiasme overslaan.

Ons Salesiaans gedachtengoed is m.i. ook zo’n vonk. Op allerlei manieren proberen we dat vuur in ons brandend te houden. Ook al zeggen we soms, dat de tijd niet meezit: we mogen de vonken blijven oprakelen zodat ze niet verstikken onder de as. Zo mag u dit ‘Salesiaans Kontakt-momentje’ ook zien. Even een klein moment van bezinning, even een aandachtspuntje op onze levensweg. Hopelijk slaat de Salesiaanse vonk van optimisme en van geduldig vertrouwen over. We hopen het van harte.

In dit Kontakt komt Wil Vos aan het woord. Ze daagt zichzelf en ook ons uit om ‘bewust te leven’. Salesiaanser kan het bijna niet.
Maria van Gaal maakt ons deelgenoot aan een wel heel bijzondere gebeurtenis bij de Salesianen van Don Bosco: de priesterwijding van Cirillo de Deus. Het voelde heel goed om daarbij te mogen zijn. En tot slot is er nog ‘nieuws van de Oblaten’, verwoord door Kees Jongeneelen.

Ik wens u allen veel leesplezier. Hopelijk lukt het ons om de ‘geest te laten waaien en vonken te doen overslaan’.

Een hartelijke groet en alle goeds wenst u

Wim Holterman osfs       

 

BEWUST LEVEN

 

Alle goede dingen bestaan in drieën………alle minder goede kennelijk ook.

Zo werd ik in één weekend geconfronteerd met kortsluiting in mijn e-bike,   met door muizen totaal geruïneerde tuinkussens en een flinke lekkage in de badkamer. Geen wereldschokkende gebeurtenissen, maar toch. Bij al dat ongemak werd ik mij ineens weer bewust van het feit, hoe gezegend ik ben met mensen om mij heen. De één met een helpende hand, de ander met een luisterend oor. De onrust in mijn hoofd is intussen weer tot bedaren gekomen, mijn fiets is gerepareerd, de kussens afgevoerd en onder het gedrup staat een emmer, in afwachting van een nieuwe afsluitende ring in de afvoer.

 

Wonderlijk toch, dat er kennelijk altijd eerst iets moet gebeuren, voordat we ons weer ergens bewust van worden. Zoals we ons er in Coronatijd  bewust van werden, dat we wel erg veel hectiek in ons bestaan hadden, waarna we  ons massaal voornamen, dat dat toch anders moest. Niet meer dat gehol en gevlieg, maar wat meer rust inbouwen, zodat we wat bewuster in het leven zouden staan. Wat mij betreft toch een hele opgave. Want: de tijd vliegt en ik vlieg (weer) mee.

 

Zo spoedde ik mij op de zaterdag van hierboven beschreven weekend

naar de bijeenkomst van onze Salesiaanse familie. Een spoed, die mogelijk bijgedragen heeft aan de kortsluiting in mijn fiets, maar dat even terzijde. Het was een prachtige, waardevolle dag, mede door het feit, dat “bewust leven” één van de uit te werken opdrachten was. Het leverde boeiende gesprekken op. Gesprekken die ik tijdens mijn  fietstocht  naar huis, nog eens de revue liet passeren. Het ging over bewust aan de dag beginnen door middel van meditatie: Wat moet gedaan, wat wil ik doen en hoe pak ik dat aan. Er klonken verhalen over structuur in de dag met een bewust opgesteld plan. Verhalen ook, die vol zaten met vragen: waarom doe ik wat ik doe, leef ik wel duurzaam en zo niet, hoe kan ik dat verbeteren? Of: waar sta ik nu, wat zou ik nog willen in de tijd, die ik (hopelijk) nog heb te gaan? Ook bewust een positieve bijdrage proberen te leveren binnen de huidige wereldproblematiek kwam ter sprake. Maar ook het  bewust tijd inplannen voor ontspanning en genieten van de prachtige natuur om ons heen. Zo gaven we elkaar heel open een inkijkje in ons dagelijks pogen bewust te leven. Een leven dat vorm krijgt, mede dankzij de spiritualiteit van Franciscus van Sales.

 

Ik herkende mij in wat anderen vertelden. Maar al fietsend realiseerde ik mij, dat ik iets niet benoemd had. En wel, dat ik er af en toe schoon genoeg van heb om mij steeds weer bewust te moeten zijn van oorlog, rampen, vluchtelingenproblematiek en zo veel ander menselijk leed. Soms  trek ik het gewoon niet meer en met het laatste beetje bewustzijn dat er nog over is, kan ik dan alleen nog maar onderduiken in mijn eigen leefwereld, aan het eind van de Meentweg, aan de rand van de polder. Afhankelijk van het jaargetijde  ga ik spitten, zaaien, schoffelen, snoeien, planten  en zo mogelijk oogsten.

Geheel opgaand in mijn kleine paradijs, voel ik dan hoe opgebouwde spanningen, frustraties, zorgen, gemis en heimwee beetje bij beetje afvloeien naar de aarde. Na zo’n dag val ik doodmoe, maar o zo voldaan in een diepe slaap, om de volgende morgen als herboren weer op te staan. Klaar om met inspiratie van Franciscus van Sales  mijn “bewuste” leven weer op te pakken. Weer opnieuw beginnen, dat mag, die kans wordt ons elke dag weer gegeven. En Franciscus wist als geen ander, hoe hard wij die kans nodig hebben. Hij wist hoe wij mensen in elkaar steken. Wij willen het goede, maar kunnen het soms gewoon niet volbrengen. We lopen ergens vast, raken de draad soms kwijt. In het ergste geval geven we de moed op.  Met het schrijven van zijn boek  “de Inleiding” heeft hij hier volgens mij al rekening mee gehouden, want in hoofdstuk 1 van het laatste deel daarvan schrijft hij o.a.:

“Wij moeten telkens opnieuw onze krachten blijven oefenen, wij moeten telkens onze voornemens steunen met de krachtige besluiten van onze wil. Vogels slaan ook voortdurend hun vleugels uit; doen zij dit niet dan kunnen zij natuurlijk niet blijven vliegen maar tuimelen onmiddellijk omlaag naar de aarde. Zulke vogels zijn wij, wij moeten blijven vliegen.”

Nou, vliegen, dat kan ik goed. Maar vanaf nu dan wel op Salesiaanse vleugels: bewust, kalm en in vertrouwen. Moge Franciscus zelf mij daarbij terzijde staan!

Wil Vos

Nieuws van de Salesiaanse Familie 

Priesterwijding Tweede Paasdag 2023

Paasmaandag 10 april 2023 is Cirilo De Deus , Salesiaan van Don Bosco, in de kapel van Don Bosco in Oud-Heverlee (België) tot priester gewijd. Degenen die in 2022 naar Annecy geweest zijn op pelgrimstocht samen met mensen van Don Bosco, kregen een uitnodiging aanwezig te zijn bij deze priesterwijding. Samen met  Kees Jongeneelen osfs en Wim Holterman osfs, Wil Vos en Loes Wiggerts ben ik er bij geweest. Het was een bijzondere en gedenkwaardige ervaring. De viering vond plaats in de mooie kapel van Oud-Heverlee. Omdat Cirilo uit Oost-Timor komt en zijn ouders door omstandigheden er niet bij konden zijn werd de plechtigheid via livestream en ondertiteling uit gezonden. Het eerste lied was een lied van Huub Oosterhuis: ‘Licht dat ons aanstoot in de morgen’. We kregen na de viering te horen dat Huub Oosterhuis de avond er voor was overleden. Cirilo werd begeleid door een twintigtal priesters waaronder Kees en Wim, de provinciaal Winfried Wambeke en bisschop Luc van Looij.

                                                                   

Na de gelofte af te hebben gelegd volgde de litanie van alle heiligen terwijl de nieuwe priester plat op de grond lag. Daarna volgde een handoplegging van alle aanwezige priesters en de Bisschop. De wijding werd besloten met een vredeskus als teken van opname in het priestercollege. Dat alles heel plechtig . Cirilo sprak nog een ontroerend dankwoord, ook naar zijn ouders in zijn eigen taal. Na de eucharistie volgde een receptie in een grote feestzaal. Kees en Wim gaven Cirilo namens de Oblaten in Nederland een beeld van Frans van Sales en Jeanne de Chantal.  We werden verrast door een kleurrijk smakelijk buffet, afgesloten met een taartbuffet en koffie. Er is heel wat gepraat maar uiteindelijk moesten we toch afscheid nemen van een zichtbaar gelukkige priester Cirilo , in de hoop hem en de mensen van Don Bosco nog eens gauw weer te zien.

Maria van Gaal

(voor wie wil is de wijdingsplechtigheid nog te zien via:
https://www.youtube.com/watch?v=ZwxH_WxmFIE&embeds_euri=https%3A%2F%2Fdonbosco.nl%2F&feature=emb_title )

 

NIEUWS VAN DE OBLATEN

Familiedag

Zaterdag 22 april kwamen we met 40 mensen van onze Salesiaanse familie bijeen in Eemnes.Als gast mochten we die dag onze contactpersoon vanuit het generalaat en provinciaal van de Duitssprekende provincie Josef Költringer osfs verwelkomen. De werkgroep spiritualiteit had de dag weer goed voorbereid en een zeer uitdagend thema bedacht. Na een woord van welkom werden we via een korte meditatie naar het thema geleid.
“Wat hield jou de laatste tijd bezig. Welke gevoelens speelden er en beheersten je denken en voelen”. Daarna kon men kiezen uit de volgende thema’s.

*Geluksgevoel, genieten van, dankbaar zijn: aandachtig leven
*Onrust en sombere gevoelens: op zoek, naar troost, naar mensen die met je meevoelen.
*Verlangens en geduld: keuzes die je moet maken, je niet laten opjagen.
*Oordelen versus bescheidenheid: in de spiegel durven kijken, eerlijk te zijn.
*Bewust leven: dankbaarheid, op zoek gaan naar inspiratie en spiritualiteit.
Mensen met hetzelfde thema vormde een kleine groep met de opdracht:


Maak, als deel van de overweging, een samenvatting van wat jullie besproken hebben en maak ook een voorbede. In de kleine groepjes ontstonden levendige gesprekken over het gekozen thema.

Na de lunch was er nog ruimte voor een aantal mededelingen en daarna was er een sfeervolle viering in de kerk. Er werd uit volle borst gezongen zodat de ruiten er bijna van rinkelden. Met dank aan onze gast pater Josef en de mensen van Eemnes voor de goede zorgen van die dag ging ieder om 4 uur weer huiswaarts. Het was een goede dag van inspiratie en ontmoeting.

Europese conferentie

Sinds half januari zijn we als Europese oblaten met elkaar in gesprek. Het is niet de bedoeling dat de Franse, Duitssprekende en Italiaanse provincie en wij als Nederlandse communiteit een grote provincie gaan vormen. In gesprek met leden van andere congregaties is het duidelijk geworden dat het samenvoegen van Europese delen geen goede oplossing is; waar dit wel is gedaan, is dat uiteen gevallen. De redenen daarvoor zijn onder meer historisch van aard, juridisch en financieel. Hoe dan ook is het samenvoegen van delen geen goede optie en al helemaal geen oplossing. Samenwerken is dat wel. We willen kijken hoe we elkaar in de toekomst kunnen ondersteunen en waar nodig helpen. In september komen we een dag samen in Duitsland.

Willem Spann

9 juni viert onze medebroeder Willem Spann zijn 90e verjaardag. We wensen Willem een feestelijke dag en een goed nieuw jaar vol gezondheid en we hopen dat hij net als zijn moeder de honderd vol zal maken.

 Jubilea

Na het diamanten jubileum van Henk in maart maken we ons nu op voor 2 jubilea in de maand juni.
3 juni is het 50 jaar geleden dat ik door Mgr. Zwartkruis in de parochiekerk van Jan de Doper in Amsterdam priester werd gewijd en 23 juni viert Wim Holterman dat hij 50 jaar geleden door Mgr. Desmedt in Zeebrugge gewijd is.
Als Salesiaanse familie vieren we deze 3 jubilea gezamenlijk op 1 juli in Eemnes.

 

                                                    Kees Jongeneelen osfs

 

 

 

 

 

Salesiaans Contact oktober 2023

/in , , /door

Post van monseigneur

Judith de Raat

We zijn intussen aangekomen bij de vijfde brief van Franciscus van Sales aan Madeleine de la Fléchère. Eind mei van het jaar 1608 had hij haar geschreven, nu is het juli en schrijft hij haar binnen enkele dagen meerdere brieven. Het is typerend voor de beginperiode van het contact per brievenpost: veel opeenvolgende brieven in het begin en daarna een wat kalmer ritme, met langere periodes tussendoor, waarin het contact tot bestendigheid en rust komt.

Deze vijfde brief is gedateerd op 13 juli 1608 en heeft in de Annecy Editie nummer CDLXVIII. Waar de brieven die Franciscus van Sales aan Madeleine de la Fléchère schreef in brievenboeken of vertalingen zijn overgenomen, ontbreekt deze brief meestal. De brief die hij op het einde van deze brief aankondigt, wordt dan wel opgenomen. Die is overigens van 16 juli 1608, drie dagen later dus.

Madeleine de la Fléchère wordt in deze brief door Franciscus van Sales aangeduid als iemand met een ‘melancholische inslag’. Daarmee verwijst hij naar de temperamentenleer, die mensen indeelt in vier categorieën. Naast het melancholische temperament zijn er het sanguinische, cholerische en het flegmatische type. Iemand met een melancholische inslag is volgens deze leer introvert, een gevoelsmens met bijbehorende pieken en dalen, vaak creatief, maar ook behept met een pessimistische inslag.

Als geestelijk leidsman past Franciscus van Sales zijn woorden en adviezen aan, zodat ze beter aansluiten bij wie de ontvanger is. In de woorden die hij hier schrijft, klinkt passende steun en troost door voor iemand die het niet alleen moeilijk heeft, maar het ook zichzelf niet makkelijk maakt.

In de brief wordt verwezen naar Angela van Foligno (1248-1309). Deze Italiaanse mystica werd in 2013 heiligverklaard. In de Philothea verwijst Franciscus van Sales ook naar haar, bijvoorbeeld in deel 4, hoofdstuk 14, als het over geestelijke dorheid gaat:

“Het gebed waartoe je jezelf met geweld moet dwingen, heeft God het liefst, aldus heeft de zalige Angela van Foligno gezegd. Dat komt omdat je zo’n gebed niet verricht uit smaak, uit grage gevoelens, maar alleen uit het verlangen om aan God te behagen. Je wilskracht moet in dit geval je dorheid en geestelijke onvruchtbaarheid overwinnen.”

In dit citaat wordt, net als in de brief, het woord ‘geweld’ gebruikt. Wie een bepaalde persoonlijkheid of karaktertrek heeft en daar onder lijdt, zo lijkt hier de boodschap, doet er goed aan zichzelf zo nu en dan wat geweld aan te doen. Pak jezelf op, geef jezelf een zetje, spreek jezelf een beetje streng toe, want anders blijf je bij de pakken neerzitten en dat leidt nergens toe. Hopelijk heeft dat Madeleine de la Fléchère goed gedaan.

Annecy, 13 juli 1608

Je laatste brief heb ik nog niet beantwoord omdat ik geen betrouwbare bezorger heb gevonden, maar deze brief geef ik nu toch mee, ook al zal die niet kunnen volstaan als antwoord. Ik wilde je alleen maar schrijven om je te zeggen dat ik elke dag met een hele speciale genegenheid voor je bid tot Onze Lieve Heer. In mijn gebed vraag ik Hem om je te helpen met vertroostingen tijdens de zorgen en de last die je zwangerschap je zal geven. Aan jou denkend stel ik me zo voor dat je melancholische inslag je zwangerschap zal aangrijpen om je veel verdriet te doen. En als je verdrietig bent, zul je je alleen maar meer zorgen maken.

Doe dat niet, smeek ik je. Als je je zwaar op de hand, verdrietig en somber voelt, sta jezelf dan niet toe om dat zonder meer te blijven. Ook als het erop lijkt dat alles wat je doet zonder smaak, zonder gevoel en zonder kracht is, blijf dan onze gekruisigde Heer omhelzen. Geef Hem je hart, wijdt je geest en je genegenheid aan Hem, gewoon zoals die is.

De zalige Angela van Foligno zei dat Onze Lieve Heer haar geopenbaard had dat niets zo aangenaam was als dat wat door haar met geweld gedaan werd. Dat wil zeggen, dat wat ze deed met een grote, vastberaden wil, tegen alles in, of dat nu lichamelijk van aard was of geestelijke dorheid, droefheid en innerlijke nood.

Mijn God, mijn lieve dochter, bedenk hoe gelukkig je zult zijn als je trouw bent in je voornemens, te midden van het kruis dat jou wordt voorgehouden door Hem die je heeft liefgehad tot in de dood, de dood aan een kruis (Filippenzen 2, 8).

Zodra het kan, zal ik je laatste brief beantwoorden en ook schrijven aan mevrouw de Mieudry en aan je lieve zus, mevrouw de la Forest. Blijf dichtbij Jezus, leef in Hem en door Hem, die van mij jouw toegewijde dienaar maakt.

Franciscus, bisschop van Genève

 

NIEUWS VAN DE OBLATEN

12 OKTOBER  STICHTERSDAG

Louis Brisson was helemaal niet voorbereid toen hij van de Visitatiezuster Maria Salesia Chappuis te horen kreeg dat hij de priester was die God had uitgekozen om een mannelijke religieuze gemeenschap te stichten om het leven en werk van de heilige Franciscus van Sales in deze wereld levend te houden. Brisson dacht eerst dat dit een verzinsel was van een vrome vrouw en dacht er niet aan om haar serieus te nemen, zelfs niet toen er onverklaarbare wonderen gebeurden. “Ik wil niet,” zei Brisson op 25 februari 1845, “zelfs niet als Jezus Christus persoonlijk aan mij zou verschijnen.” Brisson zelf bekende vele jaren later wat er precies gebeurd is. Hij zag Jezus Christus voor hem staan en hem met een strenge blik aankijken. Het is niet belangrijk of dit wonder werkelijk heeft plaatsgevonden, veel doorslaggevender is dat Brisson er vanaf die dag mee instemde deze wil van God in zijn leven te vervullen.
Op zondag  12 oktober 1873, ’s middags om 4 uur ontving bisschop Ravinet rector Brisson met 5 medebroeders. De bisschop nam ze op in het noviciaat, en richtte de congregatie canoniek op, volgens kerkelijk recht.

Deze dag werd daarmee de stichtingsdag van de Oblaten van Franciscus van Sales.

Tien jaar voor zijn dood zal Louis Brisson zeggen: “Moeder Chantal vroeg Sint Franciscus van Sales om een congregatie van mannen te stichten die leefden en werkten vanuit zijn spiritualiteit: Waarom leidt u geen priesters op die zijn zoals u en die uw geest bewaren?“ Driehonderd jaar later zijn wij gekomen om deze erfenis op ons te nemen. En we zijn op het juiste moment gekomen.”

 

Allerzielen, 2 november 2023

De dagen zijn wat grauwer geworden. Er is bewolking en de avond valt steeds vroeger. Bomen verkleuren, en de wind waait steeds meer kale plekken in het bos. De herfst is in gang gezet, en het seizoen reikt ons als vanzelf de gedachte van sterfelijkheid aan.

Waar het seizoen dat al niet doet, doet dat de omgeving wel. We hebben vaak allerlei manieren om te spreken over onze doden. Ze worden gekend en bewaard door God, ze mogen rusten in vrede, ze zijn opgenomen in het eeuwig licht…

Soms zeggen mensen: “Ons moeder is uit de tijd”. Het lijkt een heel eenvoudige zegswijze, maar ze is eigenlijk heel treffend en diepzinnig.

Onze doden zijn uit de tijd… Onze uren en dagen, onze maanden en jaren tellen niet meer voor hen, ze zijn in het land buiten de tijd. Het land buiten onze tijd: is dat niet de eeuwigheid waar de klok niet loopt en tijd niet verstrijkt? In die eeuwigheid die God is, worden onze doden gekend en bewaard. Daar mogen ze zijn, in liefde opgenomen bij de velen die ons voorgingen, daar mogen ze zijn, waar eens ook onze bestemming is.

En intussen doet de tijd met ons haar werk: ze heelt de wonden, ze verzacht en verzoent, en legt een sluier over de herinnering.

Binnenkort is het Allerzielen. Meer dan gewoonlijk denken we die dag aan onze doden. Ze lichten als het ware weer op in onze herinnering. We bezoeken onze doden, aan het graf, bij de urnenmuur, bij de foto op het dressoir, in de diepte van onze herinnering en van ons hart. We zoeken de band met hen, en we weten dat ze gekend zijn, door ons, maar meer nog, steeds meer, door de Levende die Tijd en Eeuwigheid is. In die Eeuwigheid blijven onze doden gekend, ook als wij steeds meer ons leven hernemen, onze wegen verder gaan, ook als eens onze tijd gekomen is…

Huub Oosterhuis schreef ooit dit gebed bij het overlijden van een mens. Ik reik het u aan, met de wens dat wij bemoediging en troost mogen vinden in het geloof dat onze lieve doden, die uit de tijd zijn, behoed blijven door de Heer van alle tijd.

God, wij waken bij deze dode
en bidden voor hem,
want nu zijn lichaam is verstard
willen wij zijn naam toch
levend houden in ons midden.
Maar wij weten hoe zelfs dat onmogelijk is:
hij zal nog dieper sterven in ons,
zijn naam zal inslapen in onze herinnering,
en ook de droefheid zal ons ontnomen worden,
wij zullen verder leven zonder hem.
Wij bidden U, dat hij, levend bij U,
mag waken over ons;
dat hij onze voorspraak,
ons gebed mag zijn bij U;
dat hij U onze namen in herinnering mag brengen
zonder ophouden, zoals Jezus Christus doet,
een mens naast U
in alle eeuwigheid.

Op zaterdag 4 november komen we als Oblaten samen met de familie van onze overleden medebroeders en leden van onze Salesiaanse familie samen. We vieren eucharistie en noemen de namen van onze overledenen en ontsteken voor hen licht. Zo brengen we hen in herinnering  en ontsteken licht om te getuigen van ons geloven dat zij leven in het Eeuwige Licht.

 Kees Jongeneelen osfs

 

 

 

 

 

Salesiaans contact januari 2024

/in , /door

C O N T A C T     J A N U A R I    2 0 2 4

EEN NIEUWJAARSWENS

Leven wens ik jou toe:
jij die aan het begin van je leven staat,
een leven dat toekomst en ruimte schenkt.
Ik gun jou een leven van vrede en wijsheid:
dat je een geschenk mag zijn voor velen.

Leven wens ik jou toe:
jij die leeft en werkt voor je gezin,
een leven van geven van het beste in jou.
Ik gun jou blijdschap en vreugde,
maar ook kracht en uithoudingsvermogen:
dat je een geschenk mag zijn voor wie jou lief zijn.

Leven wens ik jou toe:
jij die terugkijkt op je voorbije leven:
dat je een dankbaar mens bent,
genietend van je gezin, van je werk.

Leven wens ik jou toe:
jij die ernstig ziek bent of levensmoe:
dat je hartelijke mensen om je heen vindt,
mensen die van je houden, die je niet in de steek laten.
dat de God van Leven en Liefde je blijft omringen.

Een zalig en gelukkig Nieuwjaar!

Wim Holterman

                                               

 

Wie gaat, blijft. En wie blijft, gaat. In je geest en met je liefde ga je immers met de ander mee, iets van jezelf gaat mee. Maar van die ander blijft ook iets hier: haar liefde. Zo ben je veel meer één hart en één lichaam dan je denkt.

                                                                         Franciscus van Sales

En dan ineens, ben je met pensioen. Iets waar ik toch best al even mee bezig ben geweest, maar dan toch is die laatste werkdag er. Ruim 26 jaar ben ik bij deze werkgever in dienst geweest. Een droombaan: begonnen met een uur of 3 per week, dat langzaamaan uitgebouwd naar bijna 20 uur en daarna weer rustig aan terug naar ca. 10 uur per week; werktijden naar eigen inzicht in te delen. Als het werk maar gedaan werd.

Ik deed de administratie van een hoveniersbedrijf en beplantingshandel; urenregistratie, facturen, offertes uitwerken, debiteuren, crediteuren, bankzaken en personeelszaken. Het was altijd erg afwisselend.

Mijn werkgever kende ik al heel lang voor ik bij hem in dienst kwam, hij is een neef van Cees, mijn man, en wij hadden al regelmatig contact met hem.

Vooral in de beginjaren met de kinderen nog thuis was die flexibiliteit heerlijk. In principe had ik wel vaste werkdagen, anders blijf je dingen vooruitschuiven, maar indien nodig kon ik makkelijk wisselen.

Het was een leuke baan waar ik veel collega’s heb zien komen en gaan, degenen die gingen zijn bijna allemaal zelfstandig hovenier geworden, die dan weer bij de beplantingshandel hun planten en bomen kwamen halen. Het was niet alleen het werk wat voldoening gaf maar ook de jaarlijkse uitstapjes, weekendjes weg naar de Ardennen en de laatste jaren naar Duitsland, BBQ en etentjes rond kerst het was allemaal erg gezellig.

Met een aantal oud collega’s spreken we regelmatig af om iets te eten of te drinken en weer even lekker bij te kletsen, dat zijn vrienden geworden.

Het jaar 2022 heb ik een papieren agenda bijgehouden met alles wat ik deed omdat je veel dingen op de automatische piloot doet en aan de hand daarvan heb ik een draaiboek gemaakt.

Er moest een opvolger gezocht worden, maar die liggen niet voor het oprapen. De oplossing kwam uit onverwachte hoek, een vrouwelijke collega, die op de kwekerij werkte, wilde eigenlijk minder lichamelijk zwaar werk gaan doen en wilde de administratie wel gaan proberen.

In maart 2023 zijn we begonnen en heeft ze langzamerhand steeds meer taken van mij overgenomen.

Mijn pensioendatum was eigenlijk 22-11 maar op verzoek heb ik het jaar uit gewerkt.  Ik heb ook moeten beloven dat ik af en toe nog eens langskom ,niet alleen om te helpen met administratieve vragen maar ook bij de vrijmibo. (vrijdagmiddagborrel)

Na de feestdagen is dan nu echt mijn gepensioneerde leven begonnen, en ik maak me geen zorgen dat ik in een gat zal vallen, ik heb genoeg om handen en wie weet komt de stapel boeken die klaar liggen om te lezen nu ook eens aan de beurt.

Loes Wiggerts

 

EEN BEMOEDIGING VAN FRANCISCUS VAN SALES EN JEANNE DE CHANTAL AAN HET BEGIN VAN HET NIEUWE JAAR                                                

 

 

Ik zal blij zijn als 2023 voorbij is, verzuchtte iemand, voor wie het blijk­baar niet zo’n goed jaar is geweest. En de laatste weken hoorde je van alle kanten sombere geluiden, oorlog overal, allerlei rampen, wat staat ons te wachten, we zijn er weer met onze neus opgedrukt, de kwetsbaarheid van het menselijk bestaan, de gebrokenheid van onze wereld. En misschien hebben we dat ook wel heel dichtbij ervaren in ons eigen leven, teleurstelling, ziekte, pijn en verdriet, om een verbroken relatie, een vriendschap die stuk liep, de onmacht om dingen te veranderen. Dat alles laat pijnlijke sporen in je achter en de littekens draag je ervan mee.
Ik hoop dat het niet enkel angst is, die we meegenomen hebben of onzekerheid en pessimisme. Ik hoop dat we ook gedacht hebben aan dankbaarheid, geduld, doorzettingsvermogen, hoop en vertrouwen. Ik hoop in het nieuwe jaar op mensen die bergen verzetten, die door blijven gaan, ja zelfs tegen de verdrukking in, want ik onderschrijf wat iemand me deze dagen schreef als kerst en nieuwjaarswens: “wie gelooft kan bergen verzetten en zo iemand zal zich verzetten tegen bergen onrecht.”

Franciscus van Sales heeft voor ons een boodschap van vertrouwen, niet alleen op God, maar ook op het goede in de mens. Het positieve bena­deren ook al zijn er veel negatieve kanten.

De druppel honing doet meer dan het vat azijn. De mens die aan zichzelf twijfelt en het niet meer ziet zitten, kan van hem horen, dat hij bij God nooit afgeschreven is, dat hij honderd procent de moeite waard is, dat hij er mag zijn; een door God beminde mens.

Franciscus huldigt meer het principe: verbeter de wereld, begin met jezelf.

En Hij spreekt over een positieve houding tegenover jezelf, als mens tegenover mens, gefundeerd op een diep Godsvertrouwen. En hieruit vloeit voort hoe hij een lans breekt voor:” geduld, zachtmoedig­heid en vertrouwen”. Deze drie horen samen en Hij richt zich dan tot die mensen, die van goede wil zijn, maar zo vaak in de omgang teleurgesteld raken, omdat ze geen resultaten op korte termijn zien.

Franciscus waarschuwt in dit verband voor moedeloosheid en benadrukt juist geduld, zachtmoedigheid en vertrouwen, en hij heeft dan ongetwij­feld de bijbelse beeldspraak van de zaaier uit het Evangelie voor ogen.

Wij planten maar de Heer geeft wasdom; Wij mensen, wij zijn partners in het scheppingswerk van God, instrumenten voor zijn heilsplan met deze wereld. De een zaait en de ander maait en daar kan wel een generatie tussen liggen.

Ook Jeanne de Chantal bemoedigde haar zusters op de laatste zaterdag in december 1529 met de volgende woorden:

“De tijd gaat voorbij, de jaren komen en gaan en wij komen en gaan met hen mee. Toch moeten we een sterk en absoluut voornemen maken dat, als onze Heer wil dat we van dit komende jaar mogen genieten, we dit nieuwe jaar beter zullen gebruiken dan de jaren die eraan vooraf zijn gegaan.

Laten we met een nieuwe en levendige lente in onze pas lopen in dienst van God en van elkaar. Laten we ons opnieuw inspannen om te groeien in onze volmaaktheid. Laten we grote moed vatten om serieus te werken en onszelf te beheersen, en om onszelf te zuiveren van die dingen die ons verhinderen om meer te zijn van wie God ons roept te zijn. Het is gemakkelijk om aan een nieuw jaar te beginnen: het is niet zo gemakkelijk om het tot een goed einde te brengen. Het is niet zo gemakkelijk om onze handen te leggen op het werk dat God van ons verwacht gedurende elke dag van dit nieuwe jaar. Als we het jaar beginnen zonder plannen te maken om ons werk te doen, lopen we het risico dat we weer een jaar voorbij laten glijden zonder dat het iets oplevert voor ons leven. Laat dit niet met je gebeuren; overweeg liever hoe goed je gebruik maakt van elk moment dat God je geeft. We worden ouder en komen elke dag dichter bij de dood. Onze dagen, maanden en jaren gaan voorbij en komen uiteindelijk tot een einde. Hoe moeten we op deze realiteit reageren?  Door al het goede te doen en te hopen op de Heer! Laten we onze staat en levensfase zo goed mogelijk omarmen. Laten we de tijd die God ons geeft met grote zorgvuldigheid gebruiken. Hoewel we uiteindelijk moeten vertrouwen op Gods barmhartigheid, laten we tegelijkertijd onthouden dat we zoveel mogelijk goed moeten doen in de tijd die God ons nu geeft. Laten we dus een nieuw jaar beginnen in de naam van onze Heer. Laten we het beste doen wat we kunnen met het weinige dat we hebben. Terwijl God alleen wil wat we kunnen doen, verwacht God duidelijk van ons dat we doen wat we kunnen. Laten we daarom voorzichtig zijn om te geven wat – in rechtvaardigheid – verschuldigd is aan God en aan elkaar. Laten we doen wat goed is en onze hoop en vertrouwen stellen op Gods oneindige barmhartigheid”.

Laten we in dat geloof en vertrouwen elkaar vasthouden en bemoedigen in het nieuwe jaar.

 

Kees Jongeneelen osfs

 

24 januari is de feestdag van Franciscus van Sales.

Samen vieren we dit met onze Salesiaanse Familie op zaterdag 27 januari in Eemnes.

 

 

 

 

 

Salesiaans contact december 2023

/in , , /door

Zalig Kerstmis

Met welk gevoel ga je dit jaar het Kerstfeest tegemoet? Misschien is het licht in je hart en kijk je met een blij en dankbaar gevoel uit naar de feestdagen aan het eind van 2023. Maar het kan ook zijn dat het donker is in je binnenste en dat je tegen Kerstmis opziet als tegen een berg. Zoals iemand zei: Ik wou dat de feestdagen maar vast voorbij waren. Ik zal blij zijn als het januari is”.
Maar het kan ook zijn dat je van beiden iets hebt: Dat het licht en het donker zich in jou afwisselen, dat er een eindeloos verlangen naar geluk uit je diepste naar boven komt en dan weer angst en eenzaamheid je overvallen.

Het is net alsof we met Kerstmis veel intenser voelen wat er in ons is. De goedheid en de liefde van onze medemensen raken ons dieper maar ook het gemis van mensen, de pijn van ziekte en tegenslag of de herinnering aan mensen die van ons heengingen. Het licht en het donker raken ons meer dan anders. Wellicht dat ook de verwarring in ons land en de vreselijke dingen die op onze aarde gebeuren je hart donker maken.

Het licht is een wonderlijk geschenk. Niet alleen het licht van de zon en de maan of van een kaars of de lichtjes in de kerstboom. Maar nog meer het licht in onszelf. Het licht laat ons iets ervaren van een andere wereld die dwars door ons leven heen schijnt. Licht dat ons uitzicht geeft, licht dat onze angst wegneemt, licht dat ons de weg wijst, licht dat ons doet leven ondanks alle donkerte en dood. Licht ook zo kwetsbaar en vluchtig. Geen wonder dat we in deze donkere tijd van het jaar overal lichtjes aansteken. “Laat het licht maar toe in je hart”, zeggen ze ons. Dat licht kunnen we bij elkaar oproepen als we elkaar met liefde en goedheid tegemoet treden. Als we zelf een levend licht worden in onze wereld. Als we elkaar met begrip en warmte omringen, heel dichtbij van mens tot mens. En er dan op vertrouwen dat dit licht ook door mag schijnen naar alle mensen wereldwijd.

In het kerstverhaal lezen we: “De herders werden omgeven door het stralende licht van God”. Dat dit ook met jou en met al onze medemensen mag gebeuren.

Dat wens ik je van harte toe, vooral als het donker is in je hart door ziekte, verdriet, angst of pijn. Dat het licht jou mag aanraken en strelen en je vrede mag schenken.

Namens mijn medebroeders wens ik u allen van harte  een Zalig Kerstfeest en een goed Nieuwjaar.

Geloof in het leven,

Hoop op de toekomst

Liefde die donkere dagen verlicht

……als een ster in de nacht                            

Kees Jongeneelen osfs 

 INNERLIJKE RUST

 “Al gaat de hele wereld rondom je op zijn kop staan, dan moet jij nog een punt van onveranderlijke rust blijven, …………………

Aldus het eerste gedeelte van een uitspraak van Franciscus van Sales.  (de Inleiding, deel 4, hfdst. 13). Ik heb hier nogal eens moeite mee. Te vaak, te snel laat ik me beïnvloeden door dingen, die van buiten op mij afkomen met soms grote innerlijke onrust tot gevolg. Maar vandaag even niet! Op deze winterse decembermorgen zit ik heerlijk warm bij mijn houtkachel, waarin een prachtig vlammenspel zichtbaar is. Op het tafeltje naast mij een brandende kaars en een boek uit de bibliotheek. Dit keer “Sonny Boy”, geschreven door Annejet van der Zijl. En het bijzondere hieraan is, dat het nu eens niet geleend is, maar gekregen. Zomaar een cadeautje van de leeszaal, bedoeld om het lezen te bevorderen. Maar niet alleen dat. Aan het geschenk is ook een opdracht verbonden: het boek ter sprake brengen bij mensen om je heen. Nou, daartoe ben ik gaarne bereid, maar dan zal ik het toch eerst gelezen moeten hebben. Vandaar dat ik mij op deze maandagochtend in mijn stoel genesteld heb. Terwijl ik het boek ter hand neem, gaat mijn blik nog even naar het vuur in de kachel en blijft daar hangen.

“lezen en vervolgens met anderen daarover het gesprek aangaan”

hoor ik in gedachten de medewerkster van de bibliotheek weer zeggen.

Een leuke uitdaging, maar niet nieuw! Want dat doen we immers al jarenlang binnen onze kringen met de teksten van Franciscus van Sales.  Teksten die hij schreef met zijn ganzenveer bij het schamele licht van een brandende kaars, terwijl een vuur in de open haard de kou probeerde te verdrijven. Hoe vaak zal Frans, evenals ik nu, zich ook niet gekoesterd hebben in die warmte. Vuur, ontstaan uit slechts één vonk. Vuur, dat allesvernietigend kan zijn, maar dat ook warmte, licht en inspiratie geeft. Van het vuur in de kachel gaat mijn blik naar mijn brandende kaars, ook ontstoken met één vonk. Ook die kaars verspreidt licht en warmte, maar wel op een geheel andere wijze. De kachel heeft een prominente plaats in mijn kamer, de positie van de kaars is veel bescheidener. Maar waar de warmte van de kachel slechts een beperkte ruimte vult, reiken het licht en de warmte van de kaars veel verder! Die  kachel mag dan mijn huis verwarmen, die kaars verwarmt mijn hart. En niet alleen dat van mij!

Deze kaars heb ik ontstoken met de bede, dat ze ook wat licht, warmte en  hoop zal brengen in de harten van de mensen die dat zo goed kunnen gebruiken. Bij het aansteken van de kachel is zo’n bede nog nooit bij mij opgekomen. Waarom dan wel bij een kaars? Wat is dat “geheim”?

Het is Wim Collin, Salesiaan van Don Bosco, die voor mij een tipje van de sluier rond dat “geheim” heeft opgelicht. Binnen onze kring lezen wij momenteel zijn bijdragen over Franciscus van Sales die hij schreef rond het dubbeljubileum van Franciscus en Jeanne de Chantal (2022). In zijn tweede bijdrage schrijft Wim over het goddelijke en het menselijke in de spiritualiteit van Franciscus en zegt hij o.a. dat volgens Franciscus de mens niet compleet is, als er in hem of haar geen eenheid is tussen geest en lichaam. Volgens Wim wist Frans dat uit te leggen aan de hand van een kaars, waarvan de lont en de was noodzakelijkerwijs met elkaar in verbinding moeten staan. Zo zou Frans in een preek op het feest van Lichtmis het volgende gezegd hebben:

“De aard van de lont is edel, omdat de lont wordt gemaakt van katoen en katoen groeit in bomen en bomen staan dichter bij de hemel en dus dichter bij God. De was, daarentegen, geproduceerd door bijen komt van bloemen. Bloemen staan dicht bij de aarde en daarom is de was minder nobel.”

Nu gebied de eerlijkheid mij te zeggen, dat ik mijn wenkbrauwen fronste bij zijn uitspraak betr. de katoen, die in bomen zou groeien…..Echter, na enig speurwerk ontdekte ik dat er inderdaad katoenbomen zijn………Ook hier sprak Frans dus vanuit gedegen kennis…….

Door de ogen van Franciscus naar mijn kaars kijkend, begin ik er misschien iets van te begrijpen. Via de edele lont, die de was doet smelten, worden onze aardse menselijke noden als het ware opgezogen en via het licht van de vlam bij God gebracht. Wat een prachtig beeld! Net zoiets als wierook, waarmee onze gebeden opstijgen. Een simpele kaars kan ons dus dichter bij God brengen. Dat brengt mij bij het tweede deel van de  uitspraak waarmee ik dit verhaal begon:

…………..de rust vanwaar je uitziet naar God, verlangt naar God, streeft naar God”

Uitzien naar God. Misschien doen we dat wel meer dan ooit in deze adventstijd, in een wereld, die zo ten prooi is aan geweld, haat en onbegrip. Uitzien naar God, die als een klein kind naar onze wereld kwam om zijn boodschap van liefde uit te dragen. Dat we in deze tijd innerlijke rust mogen vinden om vanuit die rust met vertrouwen het nieuwe jaar in te gaan. Bij mijn brandende kachel en mijn brandende kaars sla ik nu dan toch mijn boek open.

Wil Vos

Aan de rand van de Hemel; Visioenen

Museum Krona in Uden heeft een plekje ingenomen in ons, in mijn hart. Het museum is gevestigd in het klooster van de zusters Birgittinessen. Birgitta van Zweden leefde van 1303-1373. Zij trouwde, kreeg acht kinderen en na de dood van haar man besloot zij kloosterling te worden. Het eerste klooster in Nederland werd gesticht in Koudewater en was een dubbelklooster voor broeders en zusters. De zusters dragen een sluier met de vorm van een kroon, en daar komt ook de naamgeving van het museum vandaan. Er wonen nog zusters in het complex.     

De tentoonstellingen die in Krona worden gehouden verbinden verleden en heden met elkaar. Dat is een kracht die inspiratie geeft, die je begeestert, die je visioenen geeft in de breedste zin van het woord. Je verlaat het museum niet zonder stof, beelden en geluid om over na te denken. Het museum werd gesticht in 1973 en bestaat dus 50 jaar. In het kader van dit jubileum worden drie tentoonstellingen georganiseerd waarvan de middelste getiteld is ‘Aan de rand van de hemel: visioenen’. Het thema sluit goed aan bij Birgitta van Zweden en de zusters Birgittinessen. Birgitta is bekend geworden door haar visioenen en boodschappen, aan haar -naar haar overtuiging- geopenbaard door de Heer zelf. In deze visioenen werd grote nadruk gelegd op het lijden van Christus en de deelname daaraan door de          biddende gelovigen. In haar Revelationes beschrijft zij 700 visioenen. Visioenen waarin -volgens de museumgids- Jezus en Maria haar meenamen in het geheim van hun leven, hun geluk en lijden. Leven, geluk en lijden komt in heel de tentoonstelling naar voren.

Vier objecten, die op mij grote indruk hebben gemaakt, heb ik gekozen om hier met jullie te delen.

“How is your own dead so inconceivable? (Emma Talbot, 2019)
Het is een meer dan mensgrote oermoeder, gemaakt aangekleed met prachtige stoffen, borduurwerk en meer. Ik wordt alleen al sprakeloos en verwonderd bij het aanzien van dit kunstwerk, zonder dat ik eerst de beschrijving in de museumgids heb gelezen. “Een mantel madonna, een voorstelling van Maria die de gelovigen met haar mantel beschermend omvat, omsluit deze oermoeder een stervend figuur op een steen.” Iets van die ondoorgrondelijke dood licht op in dit kunstwerk.

 

Mantel der liefde (Alexandra Drent 2011)
Ook deze “mantel der liefde“ roept bij mij de verwondering op. Sprakeloos word ik van het prachtige borduurwerk, de kleuren, de gebruikte symbolen. Dat een mens zo iets spiritueels kan maken is echt verbazend. Alexandra roept door het borduren -volgens de museumgids- “levendige en mystieke textielcollages op waarin de vrouw de hoofdrol speelt. Ze noemt haar textielstukken ‘Female Totems’. Ze toont de vrouw in al haar kwetsbaarheid, met haar verlangens, mystieke ervaringen, melancholie, haar zoektocht naar ware liefde en vult deze aan met elementen uit de natuur, zoals planten en bloemen”. Laat het voor mij een beschermende mantel zijn en niet een mantel die bedekt wat niet gezien mag worden, een mantel waar je warmte en veiligheid kan zoeken, waar onder je kunt schuilen, je geheimen kunt bewaren, je verdriet kunt delen en kunt uithuilen en de moed kunt verzamelen om opnieuw te beginnen. Dat is voor mij een mooi visioen.

Unitied (Femmy Otten, 2021)
Het kunstwerk hangt op een mooie lichte muur en trekt absoluut de aandacht. Je kunt er heel verschillend naar kijken. Is het een oog? Is het een vulva? Is het een knoest in een boom waarin we iets herkennen? Wat benadrukt de gladde, witte, vlakgemaakte rand? Welke verbeelding roept dit bij je op? Het mooie aan dit werk is, dat je er als kijker verschillende kanten mee op kunt. Je gedachten laten je dan een beeld ervaren dat bij die gedachte past, door te denken zie je dingen, je neemt waar. De tekst op de muur bij het kunstwerk geeft de volgende uitleg. “Een visionair toont het verschil tussen kijken en zien. Het reliëf lijkt daar – als een schematische weergave van een oog- naar te verwijzen. Oplichtend als een aureool verschijnt in de pupil een vorm die het midden houdt tussen het blad van een plant, een vrouwelijk geslacht en een wond. Het werk herinnert in zijn compositie aan de kosmos miniatuur uit de Scivias van Hildegard von Bingen, waarin de hemelse oneindigheid wordt verbonden met het vrouwelijk geslacht en de baarmoeder, symbool van de menselijke geboorte op aarde. De keuze van de houtsoort, burl of wortelknel, een soort wondhout uit Australië, brengt de devotie van de zijdewond van Christus in gedachte die in de late middeleeuwen haar hoogtepunt bereikte. Daarmee hint Otten naar de onverbrekelijke band tussen zacht en hard, wond en heling, dood en geboorte, het aardse en het transcendente en droom en werkelijkheid.”

Two Sacrifices (Femke van Wijk, 2021)
Het laatste tentoongestelde werk dat ik hier aan jullie wil laten zien en laten ervaren is zeker een opvallend werk, dat ook nog past in deze tijd van het jaar. Als je de ruimte binnenkomt valt het werk je direct op. Een grote ossenkop met een glinsterend vlak. Van binnen verlicht. Het trekt je aan, je wil er naar toe, kijken wat dit beeld je te vertellen heeft. Binnen in het glazen vak zie je op een prachtig azuurblauw kleed een piepkleine goudgekleurde kerststal. Zo mooi dat goud op blauw, je zou het in je handen willen nemen, het willen vasthouden. Wat wil dit nu zeggen, behalve dan dat het ondanks het vreemde van in het ossenhoofd te zitten het je toch aantrekt en verwondert. De titel van het kunstwerk wordt toegelicht in een begeleidende tekst. “In het voorhoofd van een monumentale ossenkop zit een glazen luikje, waarachter een kerststal op een blauwe doek ligt. Van Wijk speelt daarmee in op het visioen van Birgitta van de geboorte van Jezus. De os Two Sacrifices lijkt een reliekhouder te zijn geworden voor dit droombeeld. Birgitta’s visioen heeft de verbeelding van de geboorte in de kunst blijvend beïnvloed. “In 1372 schijnt Birgitta van Zweden op pelgrimage naar Palestina in de geboortegrot te Bethlehem in een visioen allerlei informatie gehad te hebben van Maria over en rondom de geboorte van Jezus. Op dit visioen is in de kunst vaak teruggegrepen en het is nu nog herkenbaar in onze kerststal.

Tenslotte: Ook wij zetten zoals elk jaar de kerststal neer, nu wetend dat het beeld al bepaald werd in de middeleeuwen door de beschrijvingen van de visioenen van Birgitta van Zweden. Maar ons gevoel bij de stal, zal er niet minder om zijn. En nu vooral hopend op meer vrede en verdraagzaamheid in de wereld. Zalig Kerstfeest!

 

  Wies de Groot

Aan de rand van de Hemel: Visioenen is nog te zien t/m 1 april 2024
Van Birgitta van Zweden en Hildehard von Bingen tot Femmy Otten en Emma Talbot: Aan de rand van de Hemel. Visioenen verbindt middeleeuwse heiligen met hedendaagse kunst van toonaangevende vrouwelijke kunstenaars uit binnen- en buitenland. Allemaal benaderen zij het thema ’visioenen’ op hun eigen manier. De ene keer ingetogen, een andere keer uitbundig. Van interactieve installaties tot geurervaringen en filmbeelden die je doen huiveren en glimlachen. De tentoonstelling laat zien dat het visioen ons geregeld aan de grens van ons voorstellingsvermogen brengt of daar zelfs overheen gaat. Het zijn de onnavolgbare wegen van het visioen die ons voeren naar de rand van de hemel.

Innerlijke rust

/in , /door

“Al gaat de hele wereld rondom je op zijn kop staan, dan moet jij nog een punt van onveranderlijke rust blijven, …Aldus het eerste gedeelte van een uitspraak van Franciscus van Sales. (de Inleiding, deel 4, hfdst. 13). Ik heb hier nogal eens moeite mee. Te vaak, te snel laat ik me beïnvloeden door dingen, die van buiten op mij afkomen met soms grote innerlijke onrust tot gevolg. Maar vandaag even niet! Op deze winterse decembermorgen zit ik heerlijk warm bij mijn houtkachel, waarin een prachtig vlammenspel zichtbaar is. Op het tafeltje naast mij een brandende kaars en een boek uit de bibliotheek. Dit keer “Sonny Boy”, geschreven door Annejet van der Zijl. En het bijzondere hieraan is, dat het nu eens niet geleend is, maar gekregen. Zomaar een cadeautje van de leeszaal, bedoeld om het lezen te bevorderen. Maar niet alleen dat. Aan het geschenk is ook een opdracht verbonden: het boek ter sprake brengen bij mensen om je heen. Nou, daartoe ben ik gaarne bereid, maar dan zal ik het toch eerst gelezen moeten hebben. Vandaar dat ik mij op deze maandagochtend in mijn stoel genesteld heb. Terwijl ik het boek ter hand neem, gaat mijn blik nog even naar het vuur in de kachel en blijft daar hangen.

“lezen en vervolgens met anderen daarover het gesprek aangaan” hoor ik in gedachten de medewerkster van de bibliotheek weer zeggen. Een leuke uitdaging, maar niet nieuw! Want dat doen we immers al jarenlang binnen onze kringen met de teksten van Franciscus van Sales. Teksten die hij schreef met zijn ganzenveer bij het schamele licht van een brandende kaars, terwijl een vuur in de open haard de kou probeerde te verdrijven. Hoe vaak zal Frans, evenals ik nu, zich ook niet gekoesterd hebben in die warmte. Vuur, ontstaan uit slechts één vonk. Vuur, dat allesvernietigend kan zijn, maar dat ook warmte, licht en inspiratie geeft. Van het vuur in de kachel gaat mijn blik naar mijn brandende kaars, ook ontstoken met één vonk. Ook die kaars verspreidt licht en warmte, maar wel op een geheel andere wijze. De kachel heeft een prominente plaats in mijn kamer, de positie van de kaars is veel bescheidener. Maar waar de warmte van de kachel slechts een beperkte ruimte vult, reiken het licht en de warmte van de kaars veel verder! Die kachel mag dan mijn huis verwarmen, die kaars verwarmt mijn hart. En niet alleen dat van mij! Deze kaars heb ik ontstoken met de bede, dat ze ook wat licht, warmte en hoop zal brengen in de harten van de mensen die dat zo goed kunnen gebruiken. Bij het aansteken van de kachel is zo’n bede nog nooit bij mij opgekomen. Waarom dan wel bij een kaars? Wat is dat “geheim”?

Het is Wim Collin, Salesiaan van Don Bosco, die voor mij een tipje van de sluier rond dat “geheim” heeft opgelicht. Binnen onze kring lezen wij momenteel zijn bijdragen over Franciscus van Sales die hij schreef rond het dubbeljubileum van Franciscus en Jeanne de Chantal (2022). In zijn tweede bijdrage schrijft Wim over het goddelijke en het menselijke in de spiritualiteit van Franciscus en zegt hij o.a. dat volgens Franciscus de mens niet compleet is, als er in hem of haar geen eenheid is tussen geest en lichaam. Volgens Wim wist Frans dat uit te leggen aan de hand van een kaars, waarvan de lont en de was noodzakelijkerwijs met elkaar in verbinding moeten staan. Zo zou Frans in een preek op het feest van Lichtmis het volgende gezegd hebben: “De aard van de lont is edel, omdat de lont wordt gemaakt van katoen en katoen groeit in bomen en bomen staan dichter bij de hemel en dus dichter bij God. De was, daarentegen, geproduceerd door bijen komt van bloemen. Bloemen staan dicht bij de aarde en daarom is de was minder nobel.”

Nu gebied de eerlijkheid mij te zeggen, dat ik mijn wenkbrauwen fronste bij zijn uitspraak betr. de katoen, die in bomen zou groeien… Echter, na enig speurwerk ontdekte ik dat er inderdaad katoenbomen zijn… Ook hier sprak Frans dus vanuit gedegen kennis… Door de ogen van Franciscus naar mijn kaars kijkend, begin ik er misschien iets van te begrijpen. Via de edele lont, die de was doet smelten, worden onze aardse menselijke noden als het ware opgezogen en via het licht van de vlam bij God gebracht. Wat een prachtig beeld! Net zoiets als wierook, waarmee onze gebeden opstijgen. Een simpele kaars kan ons dus dichter bij God brengen. Dat brengt mij bij het tweede deel van de uitspraak waarmee ik dit verhaal begon: …de rust vanwaar je uitziet naar God, verlangt naar God, streeft naar God”. Uitzien naar God. Misschien doen we dat wel meer dan ooit in deze adventstijd, in een wereld, die zo ten prooi is aan geweld, haat en onbegrip. Uitzien naar God, die als een klein kind naar onze wereld kwam om zijn boodschap van liefde uit te dragen. Dat we in deze tijd innerlijke rust mogen vinden om vanuit die rust met vertrouwen het nieuwe jaar in te gaan. Bij mijn brandende kachel en mijn brandende kaars sla ik nu dan toch mijn boek open.

Wil Vos

Zalig Kerstmis

/in , /door

Met welk gevoel ga je dit jaar het Kerstfeest tegemoet? Misschien is het licht in je hart en kijk je met een blij en dankbaar gevoel uit naar de feestdagen aan het eind van 2023. Maar het kan ook zijn dat het donker is in je binnenste en dat je tegen Kerstmis opziet als tegen een berg. Zoals iemand zei: Ik wou dat de feestdagen maar vast voorbij waren. Ik zal blij zijn als het januari is”. Maar het kan ook zijn dat je van beiden iets hebt: Dat het licht en het donker zich in jou afwisselen, dat er een eindeloos verlangen naar geluk uit je diepste naar boven komt en dan weer angst en eenzaamheid je overvallen.

Het is net alsof we met Kerstmis veel intenser voelen wat er in ons is. De goedheid en de liefde van onze medemensen raken ons dieper maar ook het gemis van mensen, de pijn van ziekte en tegenslag of de herinnering aan mensen die van ons heengingen. Het licht en het donker raken ons meer dan anders. Wellicht dat ook de verwarring in ons land en de vreselijke dingen die op onze aarde gebeuren je hart donker maken.

Het licht is een wonderlijk geschenk. Niet alleen het licht van de zon en de maan of van een kaars of de lichtjes in de kerstboom. Maar nog meer het licht in onszelf. Het licht laat ons iets ervaren van een andere wereld die dwars door ons leven heen schijnt. Licht dat ons uitzicht geeft, licht dat onze angst wegneemt, licht dat ons de weg wijst, licht dat ons doet leven ondanks alle donkerte en dood. Licht ook zo kwetsbaar en vluchtig. Geen wonder dat we in deze donkere tijd van het jaar overal lichtjes aansteken. “Laat het licht maar toe in je hart”, zeggen ze ons. Dat licht kunnen we bij elkaar oproepen als we elkaar met liefde en goedheid tegemoet treden. Als we zelf een levend licht worden in onze wereld. Als we elkaar met begrip en warmte omringen, heel dichtbij van mens tot mens. En er dan op vertrouwen dat dit licht ook door mag schijnen naar alle mensen wereldwijd.

In het kerstverhaal lezen we: “De herders werden omgeven door het stralende licht van God”. Dat dit ook met jou en met al onze medemensen mag gebeuren. Dat wens ik je van harte toe, vooral als het donker is in je hart door ziekte, verdriet, angst of pijn. Dat het licht jou mag aanraken en strelen en je vrede mag schenken. Namens mijn medebroeders wens ik u allen van harte een Zalig Kerstfeest en een goed Nieuwjaar.

Geloof in het leven, Hoop op de toekomst
Liefde die donkere dagen verlicht
……als een ster in de nacht

Kees Jongeneelen, osfs

Stichtersdag 14 oktober 2023

/in , /door

Zaterdag 14 oktober zijn wij bijeengekomen in de Schoter te Eemnes, als familie van Frans van Sales. 5 tafels vol mensen, ik schat zo’n 40 personen. Enkele mensen kwamen met enige vertraging wegens verkeershinder. Ondertussen zaten we gezellig aan de koffie met tompouce met elkaar te praten.

Het thema van de dag was het leven van onze stichter Louis Brisson. Na het openingswoord van Kees hebben we een film gezien over het inspirerende leven van Louis Brisson. Ondanks zijn onwil om te gehoorzamen aan wat zuster Maria de Sales Chappuis van de Visitatie hem opdroeg, heeft hij dankzij een goddelijke ingeving op 12 oktober 1873 een mannelijke religieuze gemeenschap gesticht om het werk van Frans van Sales levend te houden. Zo ontstonden de Oblaten van Franciscus van Sales.

Louis Brisson was een ondernemende man. Hij zorgde voor armen en zieken. Hij opende verschillende opvanghuizen voor meisjes om ze te beschermen. Hij stichtte een grote school voor mannelijke Oblaten. Hij richtte ook een vrouwelijke tak op, met medewerking van Leonie Aviat en Lucie Canuet, de Oblatinnen van Franciscus van Sales. Ondanks de moeilijke omstandigheden en grote tegenwerking bleef hij geloven dat de Oblaten ergens anders in de wereld het woord van FvS zouden verkondigen. En hij heeft gelijk gekregen. Hij was gewaardeerd door zijn beide congregaties. Op 12 oktober 2012 is hij zalig verklaard.

Na de film over zijn leven hebben we groepjes gevormd en gepraat over de laatste 1000 da- gen van ons leven, naar aanleiding van het schrijven van Annie van de Heerenbeek. Welke bagage neem ik mee de laatste 1000 dagen… Wat willen we meenemen, wat willen we doorgeven, wat en wie willen we vergeten en vergeven. Wat wil ik vasthouden en loslaten. Er ontstond een levendige discussie. Onze bevindingen wer- den tijdens de Eucharistieviering in de kerk voorgelezen.

Wat erg belangrijk is, is liefde, een mens naast je, familielid, vriend, gelijkgestemde. Ook hoop en geloof spelen een grote rol. Ook hoopvolle zorg voor de toekomst voor de komende generaties, zorg om onze aarde zo goed mogelijk achter te laten voor onze kinderen, kleinkinderen en diegenen die nog na ons komen. Maar die zorg kunnen we uiteindelijk uit handen geven. Dan blijft nog geloof in een goede toekomst.

Na de lunch was er tijd om met elkaar te praten of een stukje te wandelen. Daarna had Kees nog een paar mededelingen. Onder andere over de site van de Oblaten en de nieuwe beheerders Loes en Belinda. Super dames! Over de reis van Wim van Rooden naar zijn missiepost in Brazilië . Wijnand van Wegen vertelde in het kort over zijn verblijf in Zuid Afrika. 27 Januari is er weer een Frans van Sales familiedag. Om 15 uur begon onze H. Mis waar we dankbaar aan deelnamen. En daarna restte nog het afscheid en ging iedereen vol positieve gedachten op weg naar huis. Het was mooie, waardevolle en warme dag. Bedankt daarvoor! Dank aan de organisatoren en alle aanwezigen.

Ania Hillebrandt

Oblaten van Franciscus van Sales in Nederland
Lindendijk 40a
5491 GB Sint Oedenrode
tel 0413 289786

Heeft u vragen met betrekking tot onze Congregatie neem dan contact op via het contactformulier.

  • Disclaimer
  • Cookie verklaring
  • Privacy

OBLATEN OSFS
Spiritualiteit
Geschiedenis
OSFS Internationaal
Bestuur

SPIRITUALITEIT
Franciscus van Sales
Salesiaanse spiritualiteit
Philothea en Theotimus
Publicaties

ACTUEEL
Nieuws
Foto van de maand
Berichten uit het buitenland

AGENDA EN ARCHIEF
Activiteiten
Verjaardagen
Wij gedenken
Archief

CONTACT EN LINKS